رعایت اصل عدالت ترمیمی و اخلاق در روابط بین زوجین

عدالت ترمیمی / Restorative Justice , اخلاق گرایی / moralism , تحکیم خانواده / Family consolidation , قداست خانواده / sanctity of the family ,

مقدمه 5 الف) بیان مسئله 6 ب) پیشینه پژوهش 7 ج) اهمیت و ضرورت پژوهش 8 د) اهداف پژوهش 9 ه) سؤالات پژوهش 9 و) فرضیات پژوهش 10 فصل اول: مفهوم شناسی 11 1-1- مقدمه 12 2-1- عدالت ترمیمی 12 1-2-1- مفهوم عدالت ترمیمی 12 1-2-2- تاریخچه عدالت ترمیمی 17 1-2-3- ارکان‌ عدالت‌ ترمیمی 19 1-2-4- وجه افتراق عدالت کیفری با عدالت ترمیمی 20 3-1- ازدواج، خانواده، اخلاق 21 1-3-1- مفهوم ازدواج 21 1-1-3-1- واژه‌شناسی 21 1-3-1-2- مفهوم ازدواج ازمنظر فقهی 21 3-1-3-1- مفهوم ازدواج ازمنظر حقوقی 23 2-3-1- مفهوم خانواده 25 1-2-3-1- واژه‌شناسی 25 2-2-3-1- خانواده ازمنظر حقوقی 25 3-2-3-1- خانواده ازمنظر فقهی 28 1-3-3- مفهوم اخلاق 30 1-3-3-1- واژه‌شناسی 30 1-3-3-2- اخلاق ازمنظر حقوقی 30 1-3-3-3- اخلاق ازمنظر فقهی 32 فصل دوم: تأثیرات عدالت ترمیمی و اخلاق در روابط میان زوجین 34 1-2- مقدمه 34 2-2- نقش اخلاق‌گرایی و عدالت ترمیمی در روابط زوجین 35 2-2-1- ایجاد سازش میان زوجین 35 2-2-1-1- سیاست منعطف در جرایم حوزه خانواده 35 2-2-1-2- بازسازی روابط زوجین 39 2-2-2- شناخت حقوق و تکالیف زوجین 43 2-2-2-1- احترام به خواسته‌های زوجین 43 2-2-2-2- آشنایی با تکالیف متقابل و تکالیف نسبت به اجتماع 46 3-2- تأثیر اخلاق‌گرایی و عدالتمحوری در حفظ تحکیم و قداست خانواده 49 1-3-2- جایگاه عدالت ترمیمی و اخلاق‌گرایی در جرایم علیه تحکیم زوجیت 49 2-3-1-1- توجه به ارزش‌های تثبیت رابطه زوجیت 49 2-3-1-2- جلوه‌های عدالت ترمیمی در جرایم مرتبط با تحکیم خانواده در قانون ایران 51 2-3-2- جایگاه عدالت ترمیمی و اخلاق‌گرایی در قبال جرایم علیه قداست خانواده 56 2-3-2-1- تأثیر عدالت ترمیمی و اخلاق‌گرایی در حفظ قداست خانواده در فقه اسلامی 56 2-3-2-2- انعکاس عدالت ترمیمی و اخلاق‌گرایی در حفظ قداست خانواده در قوانین موضوعه 60 فصل سوم: جایگاه حقوقی عدالت ترمیمی در روابط میان زوجین 66 1-3- مقدمه 67 2-3- جایگاه قانونی عدالت ترمیمی و اخلاق‌گرایی در روابط زوجین 67 1-2-3- جلوه‌های عدالت ترمیمی و اخلاق‌گرایی در قانون مجازات اسلامی در روابط زوجین 67 1-1-2-3- عدالت ترمیمی و اخلاق‌گرایی در مجازات‌ها 67 3-2-1-2- جایگاه عدالت ترمیمی و اخلاق‌گرایی در استفاده از جایگزین‌های مجازات 71 3-3- مصادیق عدالت ترمیمی در روابط میان زوجین مطابق قانون آیین دادرسی کیفری 77 1-3-3- میانجیگری در روابط زوجین 77 1-1-3-3- اصول حاکم بر میانجیگری میان زوجین 77 2-1-3-3- عدالت ترمیمی ازطریق میانجیگری در روابط زوجین 79 2-3-3- نشست‌های مشترک میان زوجین 82 1-2-3-3- وجه تمایز نشست و میانجیگری 82 2-2-3-3- نشست‌های حق اختلاف در روابط زوجین باتوجه‌به قانونگذاری ایران 82 3-3-3- سازش و اصلاح 86 3-3-3-1- اصول حاکم بر حلقه‌های سازش 86 2-3-3-3- جلوه‌های قانونی سازش و اصلاح در روابط زوجین 86 3-3-4- قرارهای ترک مخاصمه 87 3-3-4-1- قرار ترک تعقیب 87 3-3-4-2- قرار صدور تعلیق دعوا 88 3-3-4-3- موقوفی تعقیب 88 3-3-4-4- قرار بایگانی تعقیب 88 3-3-4-5- قرار نظارت‌های قضایی 90 4-3- نتیجه‌گیری و پیشنهادات 95 3-4-1- نتیجه‌گیری 95 3-4-2- پیشنهادات 97

قرآن کریم اختری، عباس علی (1399)، تحکیم خانواده ازمنظر حقوق و اخلاق، مشهد: به نشر، چاپ اول.  اردبیلی، محمد علی (1402)، حقوق جزای عمومی، جلد 3، تهران: میزان، چاپ بیست-وهفتم.  اسدی، لیلا (1397)، حقوق کیفری خانواده، تهران: میزان، چاپ سوم.  بداقی، فاطمه (1391)، اخلاق و حقوق در خانواده، اصفهان: حدیث عشق، چاپ چهارم.  برهانی، محسن نوری؛ زیننال، المیرا (1396)، دانش‌نامه عدالت ترمیمی، تهران: میزان، چاپ اول.  بستان نجفی، حسین (1396)، اسلام و تفاوت‌های جنسیتی در نهادهای اجتماعی، تهران: حوزه و دانشگاه، چاپ چهارم.  بوداغی، علی (1391)، حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات خانوادگی، تهران: یاران قلم، چاپ اول.  تدین، عباس (1402)، بایسته های آیین دادرسی کیفری، تهران: دور اندیشان، چاپ چهارم.  حداد زاده نیری، محمد رضا (1396)، دانش نامه عدالت ترمیمی، تهران: میزان، چاپ اول.  حسین وند، موسی (1401)، میانجیگری کیفری «در پرتو آموز ه‌های عدالت ترمیمی»، تهران: مجد، چاپ دوم.  حیدری، علی مراد (1393)، حقوق کیفری خویشاوندی «پژوهشی فقهی حقوقی»، تهران: مجد، چاپ اول.  خالقی، علی (1402)، نکته‌ها در قانون آیین دادرسی کیفری، تهران: شهر دانش، چاپ بیستم.  رایحبیان، مهرداد (1381)، بزه‌دیده در فرایند کیفری، تهران: انتشارات خط سوم.  ساروخانی، باقر (1380)، درآمدی بر دائره‌المعارف علوم اجتماعی، تهران: کیهان، چاپ سوم.  سوادی، عصمت؛ اسحاقیان، صفورا (1400)، رابطه ارزش‌های اخلاقی با روابط حقوقی در خانواده، تهران: آریا دانش، چاپ اول.  شاپلند، جوانا (1399)، عدالت ترمیمی در عمل، تهران: مجد، چاپ دوم.  شیری، عباس (1396)، عدالت ترمیمی، تهران: میزان، چاپ اول.  صبوحی، رحمان (1400)، عدالت ترمیمی در نظام کیفری موضوعه ایران، تهران: مجد، چاپ دوم.  صفایی، سید حسین.؛ امامی، اسدالله (1402)، مختصر حقوق خانواده، تهران: میزان، چاپ پنجاه‌وششم.  طاهری، حبیب‌الله (1392)، مسائل مربوط به خانواده، تهران: تبلیغات اسلامی.  عمید، حسن (1392)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر، چاپ سی و هشتم.  غلامی، حسین (1392)، نشست‌های گروهی خانوادگی «از مجموعه مقالات عدالت ترمیمی»، تهران: مجد، چاپ اول.  غلامی، حسین (1400)، عدالت ترمیمی در فقه و حقوق، تهران: مجد، چاپ سوم.  قائمی امیری، علی (1391)، کودک و خانواده نابسامان، تهران: انجمن اولیا و مربیان.  قیاسی ثانی، اعظم (1396)، زمان و مکان و تأثیر آن بر روابط حقوقی زوجین، تهران: پژوهش گر برتر، چاپ اول.  کاتوزیان، ناصر (1398)، حقوق مدنی خانواده، تهران: میزان، چاپ دهم.  کاتوزیان، ناصر (1400)، دوره مقدماتی حقوق مدنی (اعمال حقوقی)، تهران: گنج دانش، چاپ هشتم.  کاتوزیان، ناصر (1400)، قواعد عمومی قرارداد، جلد اول، تهران: گنج دانش، چاپ ششم.  کاتوزیان، ناصر (1401)، مبانی حقوق عمومی، تهران: میزان، چاپ هفتم.  گیدنز، آنتونی (1400)، جامعه‌شناسی، ترجمه: منوچهر صبوری، تهران: نشر نی، چاپ سی-وششم.  مدنی کرمانی، عارفه (1398)، دعاوی خانوادگی، تهران: مجد، چاپ اول.  ملکی، گودرز؛ ملکی، فاطمه؛ نجفی، فاطمه (1397)، باید و نباید های حقوقی زناشویی، تهران: قانون یار، چاپ اول.  مینا، زهرا (1400)، رویکرد عدالت ترمیمی رهیافتی در حل‌وفصل دعاوی خانوادگی، تهران: سنجش و دانش، چاپ اول.  نجفی ابرندآبادی، علی حسین (1382)، عدالت ترمیمی، تهران: انتشارات میزان.  هوارد، زهرا (1388)، عدالت ترمیمی، مترجم: حسین‌ غلامی‌، تهران‌: انتشارات مجد، چاپ دوم.  واینس، دنیل؛ هتدرکس، کارن (1397)، مقدمه‌ای بر عدالت ترمیمی، ترجمه: رحیم پیل وار، تهران: میزان، چاپ اول. ب ) مقاله  احمدی، جعفر؛ فلاح، محمدرضا (1396)، تبیین اختیارات زوج در تصمیم‌گیری زوجه در امور پزشکی، مطالعات حقوق، شماره 16، صفحات (69- 91).  اسدی، لیلا؛ ذبیحی، عاطفه (1392)، ورود حقوق‌ کیفری به حوزه خانواده و کیفیت تأمین الزام آوری قواعد در این حـوزه، تعالی حقوق، شماره 3، صفحات (41- 58).  آلموند، برندا (1386)، اخلاق کاربردی، ترجمه: احمد حاجی حیدری، راهبرد توسعه، شماره 9، صفحات (214- 233).  برنجکار، رضا (1382)، نتایج اخلاقی و حقوقی نظریه فلسفی اسپینوزا، حقوق خصوصی، شماره 4، صفحات (47- 62).  بیگی، جمال؛ عمانی، مهدی؛ رضی نژاد، سیده هادیه (1395)، زمینه های عدالت ترمیمی در حقوق جزا و جرم شناسی، کنگره علوم اسلامی، علوم انسانی، صفحات (1- 10).  جمشیدی، علیرضا (1393)، متناسب بودن تعقیب کیفری: مفهوم، مبانی و جلوهها در حقوق ایران وانگلستان، پژوهـش حـقوق کیفری، سال‌ 2، شماره3، صفحات (143- 161).  جوان جعفری بجنوردی، عبدالرضا؛ خبازی خادم، سید طاهره؛ جهان دیده، سید ذهیر (1401)، پیمایش اثر مجازات بر بزه‌دیدگان مالی در بستر عدالت ترمیمی، تحقیقات حقوقی، دوره 25، شماره 99، صفحات (147- 182).  چراغی کوتیانی، اسماعیل (1388)، رویکرد اسلام به چهار کارکرد مهم خانواده، معرفت، شماره 139، صفحات (35- 54).  حسینی، سید جواد (1397)، مسئولیت مدنی در شبکه‌های اجتماعی، کنفرانس ملی الگوهای نوین در مدیریت و کسب‌وکار، صفحات (1- 12).  دادمرزی، سید مهدی (1394)، امکان‌سنجی پذیرش نظریه «شخصیت حقوقی خانواده» در حقوق ایران، کشورهای اسلامی، غرب و فقه اسلام، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره 19، شماره 3، صفحات (1- 22).  رحیم نژاد، اسماعیل؛ آقا یاری، مهدی؛ غلیپور، غلام رضا (1394)، «نظریّه خنثی‌سازی جرم و ارتباط آن با عدالت ترمیمی»، پژوهش نامه حقوق کیفری، دوره 3، شماره 11، صفحات (85- 112).  رحیمی‌نژاد‌، اسماعیل‌ و دیگران (1394)‌، نظریه خنثی‌سازی جرم و ارتباط آن با عدالت ترمیمی، فصلنامه پژوهش حقوق کیفری، س 3، ش 11، صفحات (85-112).  رضایی، کاوه؛ سبزواری، ابراهیم؛ کارگر، مسعود؛ تیرافکن،بهنام؛ علی جانی، ایوب (1398)، بازتاب سیاست کیفری ایران در قانون آیین دارسی کیفری مصوب 1392 درخصوص قرار میانجیگری از سوی نهاد دادسرا در پرتو عدالت ترمیمی، قانون یار، سال سوم، شماره 12، صفحات (91- 116).  رضایی‌راد، عبدالحسین؛ صحرانشین سامانی، سهیلا (1393)، جرایم علیه خانواده، چالش‌ها و راهکارها، دانش و پژوهش‌ حقوقی‌، سال 3، شماره 65، صفحات (34- 62).  رنگچی تهرانی، عطیه؛ کاظم پور، فاطمه (1397)، نقش عدالت ترمیمی در واکنش کیفری به جرایم حوزه خانواده، فقه و حقوق خانواده، شماره 68، صفحات (153- 170).  زارع شعار، حسین؛ ابراهیم نیا، مینا (1397)، نقش و تأثیر سکوت در شکل‌گیری اعمال حقوقی و جایگاه آن در ادله اثبات با رعایت اخلاق حسنه، تحقیقات حقوقی آزاد، شماره 40، صفحات (171- 212).  زینالی، امیر حمزه؛ مقدسی، محمد باقر (1388)، حمایت کیفری از خانواده در قانون مجازات اسلامی، فقه و حقوق خانواده، دوره 14، شماره 50، صفحات (46- 66).  ساری خانی، عادل؛ خاقانی، مهدی (1391)، نقد عدالت کیفری ترمیمی در گفتمان جرم شناسی غربی ازمنظر سیاست جنایی قرآن کریم، پژوهش های زبان شناختی قرآن، دوره 1، شماره 1، صفحات (49- 64).  سلامتی، فرشته؛ فنایی، رویا (1396)، جرم انگاری جرایم علیه قداست خانواده، اولین کنفرانس ملی پژوهش های نوین ایران و جهان در روانشناسی و علوم تربیتی، حقوق و علوم اجتماعی، صفحات (1- 8).  سلمان‌پور، عباس. حیدری، سعیده (1393)، گونه‌شناسی‌ جرایم‌ علیه خانواده، پژوهشنامه حقوق کیفری، سال 5، شماره 1، صفحات (83- 108).  صادقی موحد، خدیجه؛ باقری، احمد؛ صدری، محمد باقر؛ امیر پور، حیدر (1398)، عدالت ترمیمی، بایستگی و ضرورت حاکمیت آن در حوزه خانواده با تکیه بر مبانی فقهی، فقه و مبانی حقوق اسلامی، دوره 52، شماره 1، صفحات (107- 128).  ضمیری، محمدرضا (1385)، نیم‌نگاهی به آسیب‌شناسی خانواده، معرفت، شماره 104، صفحات (1- 15).  ضمیری، محمدرضا (1380). تربیت و جامعه، معرفت، شماره 45، صفحات (48-58).  ظفری، محمدرضا؛ فرخنده، حشمت الله (1402)، عدالت ترمیمی در جرایم مقرر در قانون مجازات اسلامی (تعزیرات ،حدود ، قصاص ، دیات)، هفتمین کنفرانس ملی دستاوردهای نوین در حقوق و روانشناسی، صفحات (1- 16).  عشق پور، منصور؛ حاتمی، ناصر (1395)، جایگاه تشریفات آیین دادرسی مدنی در دادگاه‌های خانواده، مطالعات علوم اجتماعی، دوره 2، شماره 3، صفحات (127- 142).  عمانی، مهد؛ عیسی زاده، امیر؛ هاشمی، میرمیلاد؛ ارسالی، مهراب (1402)، عدالت ترمیمی؛ اهداف و نظریات فراروی آن، چهاردهمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش های مدیریت و علوم انسانی در ایران، صفحات (1- 8).  غلامی، حسین (1382)، الگوی جدید تفکر‌ در‌ امور‌ کیفری، پژوهش حقوق عمومی ، شماره 9 ، صفحات(183-204)  غلامی، علی (1390)، حقوق و اخلاق از تلاقی تا تفاهم، پژوهش‌نامه حقوق اسلامی، شماره 34، صفحات (29- 46).  فرنام، حکیمه (1401)، انتقادات وارد بر عدالت ترمیمی، پژوهش های حقوق جزا و جرم شناسی، دوره 10، شماره 20، صفحات (391- 415).  کاظم پورفرد، فاطمه؛ رنگچی، عطیه (1397)، نقش عدالت ترمیمی در واکنش کیفری به جرایم حوزه خانواده، فقه و حقوق خانواده، دوره 23، شماره 67، صفحات (153- 170).  کلانتری، کیومرث؛ رضائی، رحمت الله (1396)، عدالت ترمیمی در حقوق ایران و کانادا، کنفرانس بین‌المللی اقتصاد، مدیریت، حسابداری، علوم انسانی و بانکداری اسلامی، صفحات (1- 18)  کونانی، سلمان؛ آماده، غلامحسین (1397)، منطق و روش عدالت ترمیمی در مواجهه با جرم و بزهکاری (با نقدی بر رویکرد ترمیمی قانون آیین دادرسی کیفری)، پژوهش های حقوقی قضایی، شماره 1، صفحات (57- 83).  متولی زاده، مریم (1398)، بررسی نقش آموزه های دینی – اخلاقی و خانواده در پیشگیری از جرم، چهارمین همایش بین‌المللی فقه و حقوق، وکالت و علوم اجتماعی، صفحات (1- 10).  مرادی، امیر؛ عبداللهیان، مهدی؛ مرادیان، سجاد (1395)، افق های عدالت ترمیمی رهیافتی اسلامی، ملی، دادرسی ، شماره 18، صفحات (9- 27).  مرادی، امیر؛ آشوری، محمد؛ مهدوی ثابت، محمد علی؛ مهرا، نسرین (1399)، اخلاق عدالت ترمیمی و نقش آن در استقرار امنیت اجتماعی، پژوهش نامه نظم و امنیت انتظامی، دوره 13، شماره 52، صفحات (205- 228).  مشایخ، پرنیان (1397)، ساز و کارهای عدالت ترمیمی در جرایم خانوادگی، کنفرانس میان رشته ای مدیریت و مهندسی، صفحات (1- 10).  موسوی بجنوردی، سید محمد (1388)، بررسی نقش اخلاق در فقه و حقوق با رویکردی بر نظریات حضرت امام خمینی، نامه الهیات، شماره 8، صفحات (153- 170).  موسوی مقدم، سید محمد؛ خادمی، مریم؛ نعیمی، طاهره سادات (1393) ، مقایسه حق ازدواج زن در اسلام و اسناد حقوق بشر، مطالعات فقه و حقوق، شماره 11، صفحات (229- 256).  میرزایی، فرهاد؛ کریمی، نسیم (1398)، بررسی راهکارهای عدالت ترمیمی در جرایم خانوادگی (مطالعه موردی: ترک انفاق، پژوهش ملل، شماره 40، صفحات (31- 46).  مـیلانی، عـلیرضا، بایگانی‌ پرونده‌ کیفری ‌(1395)، فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی، شماره 1، صفحات (12- 16).  نآیینی ایمانی، محسن؛ صادقی، محمود؛ عبدی، فاطمه (1390)، بررسی امکان گسترش حمایت‌های حقوقی در مورد ازدواج زنان با اتباع غیر ایرانی، مطالعات راهبردی زنان، شماره 54، صفحات (91- 134).  نجفی ابرند آبادی، علی حسین(1382)، از عدالت کیفری کلاسیک تا عدالت ترمیمی، مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، سال سوم، شماره 10 و 9 ، صفحات (3-38)  نعیمی، طاهره سادات؛ خادمی، مریم؛ موسوی مقدم، سید محمد (1393)، مقایسه حق ازدواج زن در اسلام و اسناد حقوق بشر، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، شماره 11، صفحات (229- 256).  نوریزاد، عزت الله؛ مجتهد سلیمانی، ابوالحسن؛ سید مرتضی حسینی، راحله (1399)، میانجیگری کیفری آموزه ای از عدالت ترمیمی ازمنظر حقوق و اخلاق، اخلاق در علوم و فناوری، دوره 14، شماره 4، صفحات (1- 6).  نیکخواه، رضا؛ علی عسگری، ابراهیم (1394)، نقش پنهان اخلاق در حقوق، اخلاق زیستی، شماره 15، صفحات (11- 40).  یکرنگی، محمد؛ شیری، مهسا (1390)، عدالت ترمیمی: واکنشی مناسب در حمایت از آسیب‌های روانی‌ و جسمانی‌ زنان بزه‌دیده خشونت خانگی، فصلنامه حقوق پزشکی، سال 5، شماره 19، صفحات (89-110).  یوسف زاده، علی؛ صالحی، معصومه (1398)، تحلیل ضمانت اجرا های کیفری جرایم علیه خانواده در حقوق ایران، فقه، حقوق و علوم جزا، سال 4، شماره 12، صفحات (32- 44). ج) پایان نامه  شیری، عباس (1385)،عدالت ترمیمی مبانی و کنشگران، تهران: دانشگاه شهید بهشتی، پایان نامه دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی  قربانی، زهره (1394)، حمایت کیفری از‌ خانواده‌ در‌ نظم نوین حقوقی ایران، قزوین: دانشگاه بین‌المللی امام خمینی‌(ره)، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد.

عاملی، زین‌الدین‌ بن‌ علی (1413)، مسالک‌ الأفهام‌ إلی تنقیح شرائع الإسلام‌، قم: مؤسسه المعارف الإسلامیه. ᠄ نجفی ،محمد حسن (1404)، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، مصحح قوچانی و آخوندی عباس و علی ،بیروت: داراحیاء التراث العربی ،چاپ هفتم. انگلیسی  – Braithwaite, John 2002, ( Setting Standards for Restorative Justice),The British Journal of Criminology, Volume 42, Issue 3, Pages )563-577).  Bergseth، Kathleen J Bouffard، Jeffrey a 2007، (- The long-term impact of restorative justice programming for juvenile offenders)، Department of Criminal Justice and Political Science, North،  Pages )1-19).  Lyons, Aaron Paras, Christianne 2016, ) Recommended Standards and Principles for Rj(,Criminology Department, Kwantlen Polytechnic University