مقطع: کارشناسی ارشد سال: 1403
رشته: رشته: جغرافیا – جغرافیا و برنامهریزی شهری ـ آمایش شهری
پدیدآور: محمد عزیزی چیرانی استاد راهنما: محمد اسکندری نوده استاد مشاور: لیلا صیاد بیدهندی
دانشگاه پیام نور استان گیلان، مرکز پیام نور رشت
شهر رشت به عنوان مرکز استان گیلان، متشکل از 5 منطقه شهرداری می باشد که مطابق سرشماری مرکز آمار ایران در سال 1395 جمعیت آن معادل 679995 نفر است (مرکز آمار ایران، 1395). این شهر در طی سالهای گذشته تحولات مختلف جمعیتی و کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را در خود دیده است و مانند دیگر شهرهای کشور با مسئله خدمات شهری مواجه است. از جمله این مشکلات میتوان به عدم هماهنگی بین جمعیت و خدمات، توزیع نامناسب خدمات بین محلات، عمر بالای برخی خدمات، کیفیت نامطلوب خدمات، عدم رعایت شعاع دسترسی خدمات و … اشاره کرد. در راستای بهبود مشکلات مذکور پژوهش حاضر با هدف کاهش عدالت فضایی در توزیع خدمات شهری در شهر رشت صورت میپذیرد و مسئلهی اصلی تحقیق به این صورت مطرح میگردد که آیا خدمات عمومی شهری در شهر رشت به صورت عادلانه توزیع گردیده است؟
عدالت فضایی / spatial justice , خدمات عمومی / Public services , توزیع فضایی / Spatial distribution , شهر رشت / Rasht City ,
احدنژاد روشتی، محسن؛ مولایی قلیچی، محمد؛ جوادزاده اقدم، هادی و حاتمی، افشار (1391). تحلیل الگوی پراکنش فضایی مراکز آموزشی و ساماندهی مناسب کالبدی آن با استفاده از GIS (مطالعه موردی: منطقه 8 تبریز)، مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، 3 (8)، 1-18. – افروز، مریم؛ طبیبیان, منوچهر و احمدی، بهمن (1396). سنجش عدالت فضایی به منظور دسترسی برابر به فرصتهای اجتماعی (نمونه مطالعه: بافت قدیم شهر قزوین)، فصلنامه مطالعات ساختار و کارکرد شهری، 4 (14)، 53-74. – امین نیری، بهناز؛ بداقلو، ساسان و رفیعیان، مجتبی (1396). تحلیل فضایی خدمات هفتگانه شهری بر اساس رویکرد عدالت توزیعی، دانش شهرسازی، 1 (1)، 55-69. – تابعی، نادر؛ موحد، علی؛ تولایی، سیمین و کمانوردی کجوری، موسی (1396). بررسی نقش عدالت فضایی در مدیریت شهری (محدوده مطالعه: محلات منطقه 6 تهران، فصلنامه علمی پژوهشی برنامه ریزی فضایی (جغرافیا)، 6 (2)، 23-36. – جعفری صمیمی، احمد (1390). بررسی مزیت نسبی ارزش افزوده خدمات شهری مشهد (استان خراسان رضوی) مقایسهی آن با سایر مراکز استانهای کشور در برنامهی چهارم توسعه، دو فصلنامهی مدیریت شهری، 9 (ویژه)، 83-98. – حاتمی نژاد، حسین؛ حسینی، حسین و جوانبخت، محمد (1397). عدالت فضایی در ایران, نشر پاپلی. – داداشپور، هاشم و رستمی، فرامرز (1390). سنجش عدالت فضایی یکپارچه خدمات عمومی شهری براساس توزیع جمعیت، قابلیت دسترسی و کارایی در شهر یاسوج، مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، 3 (10)، 1-22. – داداشپور، هاشم؛ علیزاده، بهرام و رستمی، فرامرز (1394). گفتمان عدالت فضایی در شهر: مفاهیم و انگارههای نظری در حوزهی عدالت فضایی در شهر، تهران: آدرخش. – روستایی، شهریور؛ بابایی، الیناز و کاملیفر، زهرا (1392). ارزیابی عدالت فضایی در پراکنش خدمات شهری, مطالعه موردی کلان شهر تبریز، مجله آمایش جغرافیایی فضا، 3 (10)، 82-101. – سالاروند، فاطمه (1393). بررسی میزان احساس عدالت اجتماعی و عوامل مؤثر برآن (مطالعه در بین شهروندان آبادانی)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم اجتماعی. – شارعپور، محمود (189). جامعه شناسی شهری، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعهی علوم انسانی. – شریفی، عبدالنبی (1385). عدالت اجتماعی و شهر تحلیلی بر نابرابری های منطقه ای در شهر اهواز، رساله دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران. – عبدی، علی؛ رحمانی، بیژن و تاج، شهره (1398). تحلیل نابرابریهای فضایی توزیع خدمات شهری از منظر عدالت فضایی، مطالعه موردی: شهرستان قرچک، فصلنامه فضای گردشگری، 9 (3)، 69-88. – کریمی، امیرحسین (1396). سنجش عدالت فضایی بهره مندی از خدمات عمومی شهری (مطالعه موردی منطقه 5 شهر تهران)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد صفادشت. – لینچ، کوئین (2001). تئوری شکل خوب شهر، ترجمه سید حسین بحرینی، تهران: دانشگاه تهران. – مرکزآمار ایران (1395). سالنامه آماری کشور. – هاروی، دیوید (1376). عدالت اجتماعی و شهر، ترجمه فرخ حسامیان و دیگران، تهران: شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری. – یزدانیان، احمد و داداشپور، هاشم (1395). مسئلهی حضور در فضا: آگاهی و عاملیت فضایی, با تاکید بر فضای عمومی شهری، مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، 7 (26)، 73-91.[@[فهرست نوشتهها]]
Bullard, R. D., & Johnson, G. S. (2000). Environmentalism and public policy: Environmental justice: Grassroots activism and its impact on public policy decision making. Journal of Social Issues, 56(3), 555-578. – Chang, H. S., & Liao, C. H. (2011). Exploring an integrated method for measuring the relative spatial equity in public facilities in the context of urban parks. Cities, 28(5), 361-371. – Cho, C. M. (2004). Study on effects of resident-perceived neighborhood boundaries on public services accessibility & its relation to utilization: using Geographic Information System, focusing on the case of public parks in Austin, Texas (Doctoral dissertation, Texas A&M University). – Dufaux, F. (2008). Birth announcement, justice spatial/spatial justice. Available in: www. jssj. org. – Flusty, S. (1994). Building paranoia: the proliferation of interdictory space and the erosion of spatial justice. LA Forum for Arch & Urban Design. – Fuente, H., Rojas, C., Salado, M., Carrasco, J., & Neutens, T. (2013). Socio-spatial inequality in education facilities in the Concepción metropolitan area (Chile). Current Urban Studies, 1(4), 117-129. – Gray, R (2002). The social accounting project and accounting organization and society privileging engagement, imaging new accounting, the centre for social and environmental accounting research. University of Glasgow, 65-71 South Park Avenue, Glasgow G12 8LE, UK, pp. 687-708. – Greer, J. R. (2002). Equity in the spatial distribution of municipal services: how to operationalize the concepts and institutionalize – Harvey, D. (1996). On planning the ideology of planning. Readings in planning theory. – Hewko, J. N. (2001). Spatial equity in the urban environment: assessing neighbourhood accessibility to public amenities. – Heywood, A. (1994). Political ideas and concepts: An introduction. Macmillan. – Hu, P., Liu, Z., & Lan, J. (2018). Equity and efficiency in spatial distribution of basic public health facilities: a case study from Nanjing metropolitan area. Urban Policy and Research, 37(2), 243-266. – Jian, I. Y., Luo, J., & Chan, E. H. (2020). Spatial justice in public open space planning: Accessibility and inclusivity. Habitat International, 97, 102122. – Soja, E (2006). The city and spatial justice, justice spatial/spatial justice, www.jssj.org. – Soja, E (2010). Seeking spatial justice, University of Minnesota Press. – Talen, E. (2002). The social goals of new urbanism. Housing policy debate, 13(1), 165-188. – Talen, E., & Anselin, L. (1998). Assessing spatial equity: an evaluation of measures of accessibility to public playgrounds. Environment and planning A, 30(4), 595-613. – Tang, B. S. (2017). Explaining the inequitable spatial distribution of public open space in Hong Kong. Landscape and Urban Planning. – Tsou, K. W., Hung, Y. T., & Chang, Y. L. (2005). An accessibility-based integrated measure of relative spatial equity in urban public facilities. Cities, 22(6), 424-435. – Watts, L., Hodgson, D. (2019). Social Justice Theory and Practice for Social Work, School of Arts and Humanities. – Wu, L., & Kim, S. K. (2020). Exploring the equality of accessing urban green spaces: A comparative study of 341 Chinese cities. Ecological Indicators, 121, 107080. -Campbell, T (1988). Justice: Issues in political theory. Basingstoke: Macmillan Education.