مقطع: دکتری تخصصی (PhD) سال: 1403
رشته: علوم سیاسی – سیاستگذاری عمومی
پدیدآور: مرتضی امیرپور استاد راهنما: غلامرضا بهروزی لک استاد مشاور: مسعود معینی پور
دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام، دانشکده تاریخ و مطالعات سیاسی
عدالت سیاسی یکی از علل ایجاد و اهداف انقلاب اسلامی می باشد. . اما با گذشت سال-های متمادی، آنچنان که در شان نظام اسلامی باشد هنوز عملیاتی و اجرایی نشده و تبدیل به چالش اساسی امروز کشور شده است. از آنجایی که عدالت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران به جهت پیوند با مشروعیت و بقا و پایداری نظام از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ بدین جهت این مهم سبب شده است که تحقق عدالت سیاسی در سیاستگذاری عمومی کشور اهمیت دوچندان پیدا کند. در این راستا این پژوهش به این پرسش پاسخ میدهد که چگونه میتوان عدالت سیاسی را متناسب با مقتضیات و تحولات گام دوم انقلاب باز طراحی کرده و آن را در سیاستگذاری عمومی جمهوری اسلامی ایران به کار بست. برای انجام پژوهش ابتدا وضعیت مطلوب عدالت سیاسی ترسیم شده و مولفههای آن مورد بررسی قرار گرفت. سپس با استفاده از مدل سکانسیل چالرز جونز که مرحله اول آن مربوط به شناسایی مشکل میباشد با طراحی پرسشنامه و تکمیل آن توسط 270 نفر از اساتید علوم سیاسی و اجتماعیِ حوزه و دانشگاه، سیاستگذاران و مدیران اجرایی دستگاههای مختلف، تلاش شده است تا با استفاده از اجماع نخبگانی به چالشهای عدالت سیاسی پرداخته شود. در مرحلهی دوم این مدل که مربوط به ارائه راهحل و پاسخ به پرسش اصلی پژوهش است، مواردِ شناسایی شده در مرحله اول در قالب سوالات مصاحبه نیم ساختار یافته در اختیار 23 نفر از نخبگان سیاسی و قضایی و اجرایی قرار گرفت و پاسخهای به دست آمده با استفاده از روش تحلیل مضمون و شبکه مضامین، بررسی و نتیجه گیری شده است. یافته های پژوهش نشانگر نارساییهای جدی در تمامی مولفههای عدالت سیاسی است که راهبردها و راهکارهای برون رفت از وضعیت موجود در هر یک از چالش های مطرح شده به طور تفصیلی بیان شده است.
عدالت سیاسی / political Justice, سیاستگذاری عمومی / Public policy, گام دوم انقلاب اسلامی / The second step of the Islamic revolution
فهرست مطالب فصل اول: کلیات و مفاهیم تحقیق 1 مقدمه: 2 گفتار اول: کلیات 3 1. بیان مسأله 3 2. سؤالات تحقیق 5 الف) سوال اصلی 5 ب) سؤالات فرعی 5 3. ضرورت و اهمیت پژوهش 6 4. فرضیههای پژوهش 7 5. اهداف پژوهش 7 6. جنبه نوآوری و جدید بودن پژوهش 8 7. چارچوب و روش پژوهش 9 مرحله اول: شناسایی، ایجاد دستور کار و تبیین مشکل خطا محل یاب تعریف نشده. مرحله دوم: ارائه سیاست و راهحل خطا محل یاب تعریف نشده. مرحله سوم: تصمیم گیری خطا محل یاب تعریف نشده. مرحله چهارم: اجراء خطا محل یاب تعریف نشده. مرحله پنجم: ارزیابی خطا محل یاب تعریف نشده. 8. چگونگی به کارگیری مدل جونز در بازطراحی عدالت سیاسی 15 9. پیشینه پژوهش 16 الف) مقالهها 16 ب) پایاننامهها 21 ج) کتابها 24 10. روش گرد آوری اطلاعات 26 11. سازمان دهی تحقیق : 26 گفتار دوم: مفاهیم پژوهش 29 1. بازطراحی 29 1ـ1. مراحل باز طراحی 29 1ـ1ـ1. همدلی و شناخت نیاز 29 1ـ1ـ2. بیان مسأله 30 1ـ1ـ3. نظریه پردازی و پیشنهاد ایده 30 1ـ1ـ4. نمونه و مدل سازی اولیه 30 1ـ1ـ5. آزمایش 31 1ـ2. علل بازطراحی 31 2. سیاستگذاری عمومی 33 3. روش و موضوع سیاستگذاری عمومی 35 4. گام دوم انقلاب اسلامی 36 5. عدالت سیاسی 37 5ـ 1. مفهوم عدالت 37 5 ـ 2. رابطه عدالت و سیاست 41 5 ـ 3. عدالت سیاسی 43 5 ـ 4. معیارهای عدالت سیاسی 45 5 ـ 4 ـ 1. معیار برابری 45 5 ـ 4ـ 1 ـ 1. مشارکت سیاسی برابر 49 الف) برابری در حق انتخاب کردن: 49 ب) برابری در حق انتخاب شدن: 52 ج) برابری در نظارت برقدرت 53 د) برابری در مشارکت در احزاب و تشکل های سیاسی 57 5 ـ 4ـ 1 ـ 2. امنیت سیاسی برابر 59 5 ـ 4ـ 1ـ 3. برابری در فرصت ها 62 5 ـ 4ـ 1 ـ 4. برابری قانون 63 5ـ 4ـ 2. معیار شایستگی 66 فصل دوم: وضعیت سنجی عدالت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران 74 مقدمه 75 1. وضعیت سنجی عدالت سیاسی 76 2. نرمال بودن توزیع مؤلفه های عدالت اجتماعی 77 3. الگوسازی معادلات ساختاری 78 4. سازه برابری در امکانات و امکانها در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 79 4 ـ 1. تحلیل عاملی تأییدی سازه برابری در امکانات و امکانها 82 4 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 83 5. سازه امنیت سیاسی برابر در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 85 5 ـ 1. تحلیل عاملی تأییدی سازه امنیت سیاسی برابر 88 5 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 89 6. سازه برابری در مشارکت سیاسی در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 90 6 ـ 1. تحلیل عاملی تأییدی سازه برابری در مشارکت سیاسی 93 6 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 94 7. سازه برابری در حق انتخاب شدن در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 95 7 ـ 1. تحلیل عاملی تأییدی سازه برابری در حق انتخاب شدن 98 7 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 100 8. سازه برابری در حق انتخاب کردن در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 101 8 ـ 1. تحلیل عاملی تأییدی سازه برابری در حق انتخاب کردن 104 8 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 105 9. سازه برابری در نظارت بر قدرت در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 107 9 ـ 1. تحلیل عاملی تأییدی سازه برابری در نظارت بر قدرت 110 9 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 111 10. سازه برابری قانون در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 112 10 ـ 1. تحلیل عاملی تأییدی سازه برابری قانون 115 10 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 116 11. سازه برابری در مشارکت در احزاب در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 117 11 ـ 1.تحلیل عاملی تأییدی سازه برابری در مشارکت در احزاب 120 11 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 122 12. سازه شایستگی در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 123 12 ـ 1. تحلیل عاملی تأییدی سازه شایستگی 126 12 ـ 2. ارزیابی تناسب مدل 127 13. تحلیل عاملی تأییدی سازه عدالت سیاسی 129 13 ـ 1. ارزیابی تناسب مدل 132 14. تحلیل چند متغیره 133 14 ـ 1. تحلیل چند متغیری دادهها (رگرسیون چند متغیری) 133 جمع بندی ارزیابی اثرات جمعی متغیرهای مؤثر بر متغیر عدالت سیاسی به روش گام به گام (Stepwise) 133 فصل سوم: راهبردهای سیاستی کاربست عدالت سیاسی در سیاستگذاری عمومی گام دوم انقلاب اسلامی 137 مقدمه 138 1. روش انجام مصاحبه 138 1 ـ 1. جامعه مصاحبه و مشخصات افراد مصاحبه 139 2. روش تحلیل مضمون و اعتبار روایی تحلیل مضمون 140 2 ـ 1. گزارش آماری و تحلیل مضامین پایه 142 2 ـ 3. مضامین کلی مستخرج مربوط به هریک از مولفه های عدالت سیاسی 161 3. مضامین مستخرج مربوط به هر یک از مولفه های عدالت سیاسی 162 3 ـ 1. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه برابری فرصت ها 162 3 ـ 2. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه امنیت سیاسی برابر 174 3 ـ 3. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه مشارکت سیاسی 187 3- 4. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه برابری در حق انتخاب شدن 202 3- 5. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه برابری در حق انتخاب کردن 204 3- 6. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه برابری در نظارت بر قانون 213 3- 7. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه برابری قانون 218 3- 8. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه برابری در مشارکت در احزاب و تشکلهای سیاسی 221 3- 9. تحلیل مضامین راهبردهای سیاستی مولفه شایستگی 222 جمع بندی 228 سخن پایانی خطا محل یاب تعریف نشده. فهرست منابع 233 فهرست جدولها جدول 1ـ 1. جدول مراحل مدل فرایندی جونز 13 جدول 1ـ2. مدل چارچوب تحلیلی برای مدل فرآیندی 14 جدول 1 ـ 3. پاسخگویی نهادهای حاکمیتی بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران 56 جدول 2- 1. آزمون نرمال بودن توزیع مؤلفههای عدالت سیاسی 78 جدول 2- 2. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه برابری در امکانات و امکانها در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 80 جدول 2- 3. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 83 جدول 2- 4. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 83 جدول 2- 5. بررسی شاخصهای تناسب مدل 84 جدول 2- 6. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه امنیت سیاسی برابر در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 86 جدول 2- 7. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 89 جدول 2- 8. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 89 جدول 2- 9. بررسی شاخصهای تناسب مدل 90 جدول 2- 10. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه برابری در مشارکت سیاسی در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 91 جدول 2- 11. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 94 جدول 2- 12. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 94 جدول 2- 13. بررسی شاخصهای تناسب مدل 95 جدول 2- 14. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه برابری در حق انتخاب شدن در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 96 جدول 2- 15. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 99 جدول 2- 16. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 99 جدول 2- 17. بررسی شاخصهای تناسب مدل 100 جدول 2- 18. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه برابری در حق انتخاب کردن در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 101 جدول 2- 19. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 105 جدول 2- 20. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 105 جدول 2- 21. بررسی شاخصهای تناسب مدل 106 جدول 2- 22. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه برابری در نظارت بر قدرت در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 108 جدول 2- 23. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 111 جدول 2- 24. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 111 جدول 2- 25. بررسی شاخصهای تناسب مدل 112 جدول 2- 26. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه برابری قانون در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 113 جدول 2- 27. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 116 جدول 2- 28. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 116 جدول 2- 29. بررسی شاخصهای تناسب مدل 117 جدول 2- 30. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه برابری در مشارکت در احزاب و تشکلهای سیاسی در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 118 جدول 2- 31. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 122 جدول 2- 32. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 122 جدول 2- 33. بررسی شاخصهای تناسب مدل 123 جدول 2- 34. شاخصهای آماری مؤلفههای سازه شایستگی در وضعیت سنجی عدالت سیاسی 124 جدول 2- 35. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 127 جدول 2- 36. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 127 جدول 2- 37. بررسی شاخصهای تناسب مدل 128 جدول 2- 38. آزمون همانندی مدل و سطح معنیداری 131 جدول 2- 39. برآورد بارهای عاملی و سطح معنیداری 131 جدول 2- 40. بررسی شاخصهای تناسب مدل 132 جدول 2- 41. توزیع ضریب همبستگی، ضریب تعیین و آزمون F عوامل مؤثر بر عدالت سیاسی (روش گام به گام) (Stepwise) 134 جدول 2- 42. ضرائب معادله رگرسیون چند متغیری عدالت سیاسی 135 جدول 2- 43. تحلیل واریانس مدل خطی 136 راهبردهای سیاستی کاربست عدالت سیاسی 137 در سیاستگذاری عمومی گام دوم انقلاب اسلامی 137 جدول شماره 3 ـ 1. مشخصات افراد مصاحبه شونده 139 جدول شماره 3 ـ 2. (مولفه برابری فرصت ها و امکانات) 161 جدول شماره 3 ـ 3. (مولفه امنیت سیاسی برابر ) 174 جدول شماره 3 ـ 4. (مولفه مشارکت سیاسی) 187 جدول شماره 3 ـ 5. (مولفه برابری در حق انخاب شدن) 202 جدول شماره 3 ـ 6. (مولفه برابری در حق انتخاب کردن) 204 جدول شماره 3 ـ 7. (مولفه برابری در نظارت بر قانون) 213 جدول شماره 3 ـ 8. (مولفه برابری قانون) 218 جدول شماره 3 ـ 9. (مولفه برابری در مشارکت در احزاب) 221 جدول شماره 3 ـ 10. (مولفه شایستگی ) 222 فهرست نمودارها نمودار 1ـ1. چرخه طراحی 32 نمودار 1- 2. معیارهای عدالت سیاسی 72 نمودار 2- 1. میانگین مؤلفههای سازه برابری در امکانات و امکانها در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 81 نمودار 2- 2. مدل تحلیل تأییدی سازه برابری در امکانات و امکانها 82 نمودار 2- 3. میانگین مؤلفههای سازه امنیت سیاسی برابر در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 87 نمودار 2- 4. مدل تحلیل تأییدی سازه برابری در امنیت سیاسی برابر 88 نمودار 2- 5. میانگین مؤلفههای سازه برابری در مشارکت سیاسی 92 نمودار 2- 6. مدل تحلیل تأییدی سازه برابری در مشارکت سیاسی 93 نمودار 2- 7. میانگین مؤلفههای سازه برابری در حق انتخاب شدن در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 97 نمودار 2- 8. مدل تحلیل تأییدی سازه برابری در حق انتخاب شدن 98 نمودار 2- 9. میانگین مؤلفههای سازه برابری در حق انتخاب کردن 103 نمودار 2- 10. مدل تحلیل تأییدی سازه برابری در حق انتخاب کردن 104 نمودار 2- 11. میانگین مؤلفههای سازه برابری در نظارت بر قدرت 109 نمودار 2- 12. مدل تحلیل تأییدی سازه برابری در نظارت بر قدرت 110 نمودار 2- 13. میانگین مؤلفههای سازه برابری قانون در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 114 نمودار 2- 14. مدل تحلیل تأییدی سازه برابری قانون 115 نمودار 2- 15. میانگین مؤلفههای سازه برابری در مشارکت در احزاب و تشکلهای سیاسی در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 120 نمودار 2- 16. مدل تحلیل تأییدی سازه برابری در مشارکت در احزاب و تشکلهای سیاسی 121 نمودار 2- 17. میانگین مؤلفههای سازه شایستگی در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 125 نمودار 2- 18. مدل تحلیل تأییدی سازه شایستگی 126 نمودار 2- 19. میانگین تمام مؤلفههای سازهها در وضعیتسنجی عدالت سیاسی 129 نمودار 2- 20. مدل تحلیل تأییدی سازه عدالت سیاسی 130 نمودار شماره 3- 1. شبکه مضمون 141 نمودار 3- 2. نرخ پاسخگویی به مردم در جمهوری اسلامی ایران 207
فهرست منابع قران کریم نهج البلاغه ابن ابی الحدید عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج7، قم، کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی ، 1402ق. ابن الأثیر علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج 3، چاپ اول، بیروت، دار بیروت، 1385ق. ابنبابویه، محمدبنعلی، من لایحضره الفقیه، ج4، چاپ هفتم، قم، دارالکتب الاسلامیه، 1387. ابن هشام عبدالملک، سیره نبوی، سیدهاشم رسولی محلاتی، ج1، چاپ اول، قم انتشارات اسلامیه، 1348. احمدی، غلامعلی، عصاره، علیرضا و امینی زرین، علیرضا. تربیت مراحل تعلیم و تربیت سیاسی (گذرگاه سیاستپذیری) بر مبنای مراحل رشد شناختی با تأکید بر دوره های تحصیلی. دانش سیاسی، 4(1)23-60 (1397) اشعری، سمیرا؛ صادقی نائینی، حسن ، بررسی جنبه های ذاتی تفکر طراحی از منظر پژوهشگران حوزه تفکر طراحی، نشریه هنرهای زیبا – هنرهای تجسمی، شماره 27، 93-101. (1401). البَلَاذُری أحمد بن یحیی، أنساب الأشراف، تحقیق محمد باقر المحمودی، ج2، چاپ اول، بیروت، مؤسسه دارالفکر، 1417ق. آرنت هانا، وضع بشر، ترجمه مسعود علیا، تهران، ققنوس، 1390. آشوری، محمد و دیگران، حقوق بشر و مفاهیم مساوات، انصاف و عدالت. تهران، دانشگاه تهران، 1383. بشیریه حسین، دولت عقل، ده گفتار در فلسفه و جامعه شناسی سیاسی، تهران: علوم نوین، 1374. ________، انقلاب و بسیج سیاسی، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، 1372. پاکتچی، احمد، پی جویی مولفه های عدالت سیاسی در نصوص اسلامی، درآمدی بر نظریه عدالت سیاسی در اسلام، تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی. 1392. عطار، محمدبن ابراهیم، تذکرهالاولیاء، ، در شرح احوال شیخ ابوالحسن خرقانی، تهران، نشر ونک، 1388. جرداق جورج، امام علی (ع) صدای عدالت انسانی، مترجم: سیدهادی خسروشاهی، چاپ هفتم، قم موسسه بوستان کتاب، 1395. جوادی آملی، عبدالله، تسنیم، ج2قم، نشر اسراء، 1379. ____________، فلسفه حقوق بشر، چاپ هفتم، قم، نشر اسراء، 1393. جِی اسمیت فیلیپ، فلسفهً آمورش و پرورش، سعید بهشتی، شرکت به نشر (آستان قدس)، 1370. حقیقت، سید صادق، نقد و نظر 1376 شماره 2 و 3. خامنه ای سید علی، بیانات، 31/1/1389. ________________، 01/01/1388. ________________، 15/05/1388. ________________، 19/03/1368. ________________، 26/04/1387. ________________، 28/02/1399. ________________، 10/09/1398. ________________،10/04/1369. ________________، 23/11/1391. ________________، 24/07/1390. ________________، 06/06/1385. ________________، 17/10/1371. ________________، 1385/03/29. ________________، 29/03/1375. ________________، 01/01/1402. ________________، 04/12/1377. _________________، 23/02/1379. _________________، 13/06/1393. _________________، 26/09/1382. _________________، 14/03/1384. _________________، 2/02/1402 _________________، 21/09/1391. _________________، 22/11/1397. خمینی سیدروح الله، صحیفه امام، ج3، چاپ هفتم، تهران، موسسه عروج، 1399. ____________، صحیفه امام، ج5، چاپ هفتم، تهران، موسسه عروج، 1399. ____________، صحیفه امام، ج9، چاپ هفتم، تهران، موسسه عروج، 1399. ____________، صحیفه امام، ج13، چاپ هفتم، تهران، موسسه عروج، 1399. ____________، صحیفه امام، ج15، چاپ هفتم، تهران، موسسه عروج، 1399. ____________، صحیفه امام، ج19، چاپ هفتم، تهران، موسسه عروج، 1399. راجردی، ویمر، آر دومینیک، جوزف؛ تحقیق در رسانههای جمعی، کاووس سیدامامی، تهران، سروش و مرکز تحقیقات مطالعاتی و سنجش برنامهای، 1384. آسابرگر، آرتور؛ روشهای تحلیل رسانهها، پرویز اجلالی، مرکز مطالعات و تحقیقات رسانهها، 1383. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات، سیدغلامرضا حسینی، ج1، چاپ چهارم، قم، مرتضوی،1388. رالز، جان، نظریه عدالت، ترجمه سیدمحد کمال سروریان و مرتضی بحرانی، با مقدمه رضاداوری اردکانی، تهران: پژوهشگاه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، 1388. رجائی غلامعلی، برداشتهایی از سیره امام خمینی(س)، چاپ چهارم، تهران: نشر عروج مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، 1392. رشید رضا، تفسیر المنار، ج2،مصر، الهیئه المصریه العامه للکتاب، 1990م. روزا مارسلو لا، اصول و مبانی مدیریت، جعفرزاده محمدحامد،انتشارات دانشگاه تهران، 1400. روزنامه همشهری، 24/04/1399. منوچهری عباس، غلامرضا بهروز لک، ر وش و چارچوب نظری در پژوهش های سیاسی، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 28 ،1388/6/22. زینآبادی، مرتضی، امنیت عمـومی و اجتمـاعی، در پژوهشـنامه امنیـت اجتمـاعی، شـماره ی 105، تهران: مرکز تحقیقات استراتژیک، چاپ اول، 1391. ساموئل، هانتینگتون، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، ترجمه محسن ثلاثی، چاپ هفتم، تهران، نشر علم، 1400. ساندرز مارک و دیگران، روش تحقیق، ترجمه سیاوش رخساری، ج1، چاپ اول، تهران، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی، 1402. سبحانی تبریزی جعفر، مفاهیم القرآن، ج2، قم، موسسه امام صادق علیه السلام، 1421ق. سریع القلم محمود، عقلانیت و توسعه یافتگی ایران، چاپ شانزدهم، تهران، موسسه نشر فروزان، 1396. سید باقری، سید کاظم ؛ مختاربند، محمود، مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی پاییز و زمستان 1396، شماره 10. سیدباقری سیدکاظم، عدالت سیاسی، چاپ اول تهران، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1393. شیخالاسلامی محمد، حکایتهای عبید زاکانی، چاپ سوم، تهران: آرایان، 1398. شیرخانی علی، ارزیابی سیاستگذاری عمومی در نظام جمهوری اسلامی ایران بر مبنای نظریه حکمرانی خوب، سیاست متعالیه، سال8، شماره30، پاییز 1399. ________، بررسی دیدگاه و سیره عملی ائمه علیهم السلام نسبت به حکومت جائر، سپهر سیاست، سال اول، شماره2، زمستان1393. ________، کارآمدی نظام جمهوری اسلامی ایران؛ مدلی برای سنجش و ارزیابی، دانش سیاسی، سال یازدهم، شماره2، پاییز1394. صدر، سیدمحمدباقر، اقتصاد ما، محمدمهدی برهانی، قم، پژوهشگاه شهیدصدر، 1393. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج1، تهران، امیرکبیر، 1363. ________________، المیزان فی تفسیر القرآن، ج3، تهران، امیرکبیر، 1363. ________________، المیزان فی تفسیر القرآن، ج12، تهران، امیرکبیر، 1363. طبرسی علیبنحسن، مشکاه الانوار فی غرر الاخبار، عبدالله محمدی، مهدی هوشمند، چاپ اول، قم، دارالثقلین، 1392. طبری، محمدبن جریر، تاریخ الطبری: تاریخ الامم و الملوک، ج5، چاپ سیزدهم، بیروت: روائع التراث العربی، 1387ق. طوسی محمد بن حسن، الأمالی، مترجم صادق حسن زاده، چاپ اول، قم: اندیشه هادی، 1383. عالم، عبدالرحمن، فلسفه سیاسی در غرب، تهران:انتشارات وزارت خارجه، 1381. __________، بنیادهای علم سیاست، چاپ 27، تهران، نشر نی، 1394. عدالت نژاد سعید، رابطه نهاد حکومت با نهاد آموزش و پرورش، معرفت 1373 شماره 11. علیدوست ابوالقاسم، سخنرانی در برنامه تلوزیونی سوره، 01/04/1400. عمید زنجانی عباسعلی، مبانی اندیشه سیاسی اسلام، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1374. قادری، مصطفی، نظریه انتقادی تعلیم و تربیت، نقد برنامه درسی مدرنیته و سرمایه داری متاخر، چاپ اول، انتشارات یادواره کتاب، 1383. قوام، عبد العلی، سیاست شناسی: مبانی علم سیاست، تهران: نشر سمت، 1391. کاتوزیان ناصر، اصول منطقی حاکم بر تفسیر قانون اساسی، حقوق اساسی، ش3، 1383. کراس نایجل ، تفکر طراحی، مهدی مقیمی، چاپ دوم، تهران انتشارات وارش، سال1400. کلمن، جیمز اس، شانگان توسعه: انفکاک ساختاری- برابری- ظرفیت، در بحران ها و توالی ها در توسعه سیاسی، لوسین پای و دیگران، ترجمه غالمرضا خواجه سروی، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی، 1380. کوهن، بروس، مبانی جامعه شناسی، غلامعباس توسلی، رضا فاضل، تهران: نشر سمت، 1382. لاپی یر، ژان ویلیام، قدرت سیاسی، بزرگ نادر زاد، تهران: نشرفروزان، 1375. لیتل دانیل، تبیین در علوم اجتماعی، عبدالکریم سروش، چاپ چهارم، تهران: انتشارات صراط، 1386. مثقالی، فرشید، تهران نشریه حرفه هنرمند، شماره 19، بهار 1386. مجلسی محمدتقی، بحارالانوار، ج21، چاپ چهارم، قم: اسلامیه، 1384. ___________، بحارالانوار، ج 45، چاپ چهارم، قم: اسلامیه، 1384. محقق داماد سیدمصطفی، مقاله عدالت در الهیات و نظام اجتماعی اسلام، درآمدی بر نظریه سیاسی عدالت در اسلام، علی اکبر علیخانی و همکاران، تهران، دانشگاه امام صادق، 1388. محمدی ری شهری محمد، میزان الحکمه، چاپ 16، قم، موسسه دارالحدیث، 1398. مصباح یزدی محمد تقی، پرسش ها و پاسخ ها، چاپ سوم، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره، 1381. مصباح یزدی، محمدتقی، نظریه سیاسی اسلام سلسله سخنرانی ها قبل از خطبه های نماز جمعه تهران، ج1، چاپ سوم، قم، موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره، 1380. مطهری مرتضی، پیرامون جمهوری اسلامی، تهران، صدرا، تهران، 1371. _________، امامت و رهبری، چاپ61، تهران، صدرا، 1396. _________، جامعه و تاریخ، چاپ هشتم، تهران، صدرا، 1375. _________، مجموعه آثار، ج21، تهران، صدرا، 1378. _________، مجموعه آثار، ج28، تهران، صدرا، 1387. مولر،پ. سیاستگذاری عمومی، حمیدرضا ملک محمدی،تهران: دادگستر، 1383. میل، جان استوارت، در آزادی، ترجمه محمود صناعی، تهران، سازمان کتابهای جیبی، 1345. نائینی، محمدحسین، تنبیه الامه و تنزیه المله، چاپ سوم، قم، موسسه بوستان کتاب، 1393. پاینده، ابوالقاسم، نهجالفصاحه، قم، دارالعلم، 1390. همپتون، جین، فلسفه سیاسی، خشایار دیهیمی، تهران، طرح نو، 1380. هیوود، اندرو، مقدمه نظریه سیاسی، عبدالرحمن عالم، تهران: نشر قومس، 1383. یزدانی، عنایتالله و محمد خدابنده؛ امنیت در عصر پسامدرن: بررسی تحولات، رهیافتهای سیاسی و بینالمللی، تهران، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی، ش25، بهار 1390. یوسفیان، حسن و شریفی، احمدحسین، دانشنامه امام علی(ع)، ج 6، ،مقاله امام علی و مخالفان، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، 1380.
منابع عربی: قران کریم نهج البلاغه , ابن ابی الحدید عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ج7، قم، کتابخانه آیت الله العظمی مرعشی نجفی ، 1402ق. , ابن الأثیر علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، ج 3، چاپ اول، بیروت، دار بیروت، 1385ق. , ابنبابویه، محمدبنعلی، من لایحضره الفقیه، ج4، چاپ هفتم، قم، دارالکتب الاسلامیه، 1387. , البَلَاذُری أحمد بن یحیی، أنساب الأشراف، تحقیق محمد باقر المحمودی، ج2، چاپ اول، بیروت، مؤسسه دارالفکر، 1417ق. , صدر، سیدمحمدباقر، اقتصاد ما، محمدمهدی برهانی، قم، پژوهشگاه شهیدصدر، 1393. , طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج1، تهران، امیرکبیر، 1363. , ________________، المیزان فی تفسیر القرآن، ج3، تهران، امیرکبیر، 1363. , ________________، المیزان فی تفسیر القرآن، ج12، تهران، امیرکبیر، 1363. sources: , Almond, Gabriel&, Powell Jr, G. B. J. , Strøm, K. J.&, Dalton, R. J. (2008). Comparative Politics Today: A Theoretical Framework. Pearson Higher Ed. , Almond, Gabriel. A &, Bingham, Powell. Jr &, Kaare strom &, Russell, j. Dalton. (2004). Cimparative Politics, New York: Pearson Longman. , Ayeni, G. O., &, Odeyemi, C. A. (2015).Community -Driven Development Approach: A development paradigm shift in poverty reduction programme. International Journal of Innovative Research and Advanced studies (IJIRAS). ISSN, 2394 -4404. , Boyatzis. Richard E. (1998) Transforming Qualitative lnformation: Thematic Analysis and Code Development. USA: Case Western Reserve University: 4 , Charles O. Jones, An Introduction to the Study of Public Policy, , 2nd, Boston, Duxbury, 1978, p.6. , Cochran, C. and Malone, E. (1995)Public Policy: Prespectives and Choices, New York: MacGraw Hill. , Dye,T. (2002) Understanding Public Policy,New Jersey:Prentic Hall. , Ennser-Jedenastik, L, (2015), “The Politicization of Regulatory Agencies: between Partisan Influence and Formal Independence”, Journal of Public Administration Research and Theory, First Published Online August 24, 6 , Freitag, M. and Rapp, C. (2015), “The Personal Foundations of Political Tolerance towards Immigrants”, Journal of Ethnic and Migration Studies, Vo.41, No. 3. , Galeotti, A. (2001), “Do We Need Toleration as a Moral Virtue”, Respublica, Vol.7.275 , Hasso-Plattner Institute of Design at Stanford , Hicks, D. (2004). Radical education. In S. ward (ed.). Education Studies: A Students Guide. , Hutchison, M. (2014). “Tolerating Threat? The Independent Effects of Civil Conflict on Domestic Political Tolerance”, Journal of Conflict Resolution, Vol.58, No. 5.797 , KELSEN (H.), Théorie pure du droit, Traduction française par Charles Eisenmann, Bruxelles/ Paris, Bruylant/ L.G.D.J., 1999, p.146. , King, N., &, Horrocks, C. (2010), Interviews in qualitative research, London: Sage. p 165 , Kerisberg, L. (1973) Sociology of social conflict, new jercy : Printice-Hall Publication.68 , L’égalité dans la loi , L’égalité devant la loi , Mouffe, Chantal (2005). On the Political. London: Routledge.20 , Mozammel, M., &, Schechter, G. (2005).Strategic communication for community – driven development. , Namey, E., Guest, G, Thairu, for L, &, Johnson (2007) Data Reduction Techniques Largea Qualitative Data Sets ”, In Guest G &, MacQueen K. M. )Eds( Handbook For Team- Based Qualitative Research ( Pp. 137-162), United Kingdom: AltaMira162-137. Pres , Overeem, P, (2005), “The Value of the Dichotomy: Politics, Administration, and the Political Neutrality of Administrators”, Administrative Theory and Praxis, No. 27. , Peters, B. G. (2004) American Public Policy: Pomise and Performance (7 Ed. ) N. Y. : CQ Press. , Peters, B. G., &, Pierre, J, (2004), “Politicization of the Civil Service: Concepts, Causes, Consequences”, In B. G. Peters &, J. Pierre (Ed.), Politicization of the Civil Service in Comparative Perspective: The quest for control (Routledge Studies in Governance and Public Policy) (pp. 1-13), London &, New York, Taylor &, Francis e-Library. , Piryonesi, S. M. (2019). The Application of Data Analytics to Asset Management: Deterioration and Climate Change Adaptation in Ontario Roads (Doctoral dissertation) , political policy and persuasion1958: the role of communication from political leaders.p18 , quoted in James Swenson, On Jean-Jacques Rousseau (Stanford University Press 2011), p.163 , Rakauskienė, O,G. and Kozlovskij, V.(2014). Overview of EU economic cohesion process performance for new member state. Procedia – Social and Behavioral Sciences, NO 110: 284 – 292 , Rungfamai, K. (2008). Higher education and institutional-autonomy policy in Thailand: The perspective of agency theory. Retrieved from https://tampub.uta.fi/handle/10024/79890 , Rush, M. (1992). Politics &, Society, An Introduction to Political Sociology. London: Harvester Weat Sheaf, Chapter, G, Political Participation. , Sitorus, Y. L. M. (2017). Community Driven Development In Traditional Communities In Papua. Journal of Regional and City Planning, 28(1), 16 -31. , transparency.org/research/cpi/overview , Tsang, S. (2014). “Examining the Impact of News Attention and Education on Political Tolerance in Hong Kong”, Chinese Journal of Communication, Vol.6, No.3.268 , United Nations Industrial Development Organization, 2018. Sustainable cities: Hubs of innovation, jobs, industrialization and climate action. UNIDO, Vienna, Austria. , World Bank, WGI,2013 – وزارت امنیت داخلی ایاالت متحده، استراتژی ملی برای امنیت داخلی، 2007، قابل دسترس در: https://www.dhs.gov/national- strategy-homeland-security-october2007 US Department for Homeland Security (2007) The National Strategy for Homeland Security. Available at: http://www.dhs.gov/