نویسنده: روستایی، شهریور ؛ نعیمی، کیومرث ؛ محمودی، سلمان ؛
چکیده: پایداری اجتماعی شهری مستلزم رعایت عدالت اجتماعی و عدالت فضایی و توجه متوازن به وجوه مختلف حیات جامعه است؛ به‌گونه‌ای که نیروی انسانی را به فراگرد توسعه خوشبین سازد. امروزه به‌دلیل رشد فزاینده شهرها، گسترش فیزیکی شهر و توزیع ناعادلانه خدمات و امکانات، بحث نابرابریهای فضایی در حوزه‌های مختلف، به‌ویژه حوزه آموزشی ساکنین شهرها، یکی عوامل محوری اثرگذار بر پایداری سکونتگاه‌ها شناخته شده است. از این رو پرداختن به موضوع نابرابری فضایی و به‌تبع آن نابرابری آموزشی در مباحث شهری اهمیت بسزایی یافته است. هدف این پژوهش تحلیلی بر نابرابریهای شهری با تأکید بر نابرابریهای آموزشی در میان ساکنین بلوکهای شهر سقز و نقش آن در پایداری اجتماعی شهری سقز و شناسایی بلوکها و محدودههای مطلوب و نامطلوب از نظر وضعیت کلی آموزشی ساکنین آن است. روش تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است و برای جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز، از روش میدانی ـ کتابخانه‌ای، از مجموعه داده‌های بلوکهای آماری برای شهر سقز سال 1390 موجود در مرکز آمار ایران استفاده شده. برای تجزیه‌و‌تحلیل اطلاعات با به‌کارگیری مدلهای آمار فضایی[1]، تحلیل لکههای داغ[2] و خود‌همبستگی فضایی[3] در نرم‌افزار Arc/GIS و آزمون پیرسون در نرم‌افزار SPSS مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که بلوکهای شهر سقز بر پایه شاخص‌های آموزشی دارای نابرابری فضایی هستند. بلوکهای در وضعیت نامطلوبی در محدوده محلات 1، 6، 7، 8، 13، 17، 18 قرار دارند و بلوکهای در وضعیت مطلوبی در محدوده محلات 2، 4، 8، 9، 11، 12، 13، 14، 15، 18، 19 قرار دارند. همچنین الگوی فضایی پراکنش و شکل نابرابریهای آموزشی در شهر سقز از مدل خوشهای[4] تبعیت میکند و طبق نتایج به‌دست‌آمده از آزمون پیرسون، بین نابرابریهای آموزشی و پایداری اجتماعی شهری با ضریب همبستگی **054/0- و با عنایت به اینکه سطح معناداری کمتر از 05/0 است، می‌توان گفت که رابطه معنی‌دار معکوسی وجود دارد. به این معنی که افزایش نابرابریهای آموزشی در سطح شهر بر میزان پایداری اجتماعی شهری تأثیر منفی دارد.
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار 1395 – شماره 26 رتبه: علمی-پژوهشی/ISC (40 صفحه – از 61 تا 100 )
A Spatial Analysis of Educational Inequalities and Its Role in Urban Social Sustainability the Spatial Statistical Methods (a Case Study of Saqqez)
Author: shahrevar, rostai; kiomars, naimi; salman, mahmodi;
Abstract: Urban sustainability depends on relative welfare, citizen participation and social awareness for all community members. In fact, sustainability requires observing social and spatial justice and balanced attention to different aspects of community life, so that human resources optimistically take part in the development process. Today, due to the growth of cities, the physical development of cities and the lack of equitable distribution of services and facilities, spatial inequalities in different spheres, particularly in the field of education of urban residents, are among the key factors affecting the sustainability of settlements. Therefore addressing the issues of spatial inequality and educational inequality are very important. This paper tries to analyze educational inequality in different urban blocks and its role in the stability of the city ofSaqqez. For the purpose of this research, analytical method was used and to gather data and information, library method was employed. The statistical data belonged to 2011, available in theCenter ofStatistics ofIran; the data was analyzed using spatial statistics models, Hot Spot Analysis and Autocorrelation Moran’s I. The results show that theblocks of Saqqez had educational inequality. Blocks 1, 6, 7, 8, 13, 17, and 18 had an undesirable situation, while blocks 2, 4, 8, 9, 11, 12, 13, 14, 15, 18, and 19 had a proper situation. And distribution pattern of educational inequality in Saqqez follows the cluster model. According to the results from Pearson Test, between educational inequalities and urban sustainability, with a correlation coefficient of (-0.054 **) and with regard to the significance level of less than (0.050), there is a reverse significant relationship. This means that an increase in the educational inequality has a negative impact on urban sustainability.