نویسنده: یوسفی فر، شهرام ؛ جلیلیان، آذر ؛ خسروبیگی، هوشنگ ؛ رضوی، سید ابوالفضل ؛
چکیده: آموزه های دین اسلام بر برپایی قسط و عدل تکیه دارد. از همین رو، حکومتهای دوره میانه اسلامی تلاش داشتند تا برای کسب مشروعیت سیاسی در این راستا عمل نمایند و به همین منظور به برپایی دیوان مظالم اهتمام خاصی داشتند. در دوره اخیر و به ویژه دوره حکومت سلجوقیان، نیاز به برپایی دیوان مظالم به تأسی از سنت ایران باستان بیشتر احساس میشد که با توجه به خاستگاه تاریخی از نظر دینی و اجتماعی، نیازمند کسب مشروعیت سیاسی بودند. بر این اساس دیوان مظالم به عنوان بخشی از ساختار نظام قضا در این دوره کارکردی سیاسی یافت. از این رو، پژوهش حاضر تلاش دارد تا ضمن بررسی تاریخی دیوان مظالم در دوره میانه اسلامی، به این مساله پاسخ دهد که کارکرد سیاسی متصور از دیوان مظالم نزد سلجوقیان چه بود؟ فرضیه اذعان دارد که کارکرد دیوان مظالم در دوره مذکور بیشتر جنبه صوری داشته است و هدف از آن نمایاندن تلاش سلطان به عنوان دادرس عالی مملکتی بود.
منبع: پژوهش های تاریخی ایران و اسلام پاییز و زمستان 1395 – شماره 19 رتبه: علمی-پژوهشی/ISC (13 صفحه – از 261 تا 273 )
Historical Recognition of the Divan-e Mazalem in the Middle Ages and its Political Function During the Great Seljuk Period
Author: Shahram, Yosefi far; Azar, Jalilian; Hoshang, Khosro beigi; Seyed Abolfazl, Razavi;
Abstract: The teachings of the Islamic religion are based on the establishment of justice. Therefore, the governments of the Islamic Middle Ages were struggling to gain political legitimacy in this regard. As a result, they paid special attention to establishment of the Divan-e Mazalem. As a result, the Great Seljuk for the sake of various political reasons paid special attention to setting up such Divan. Therefore, the present research attempts to answer this question: What were the political functions of the Divan-e Mazalem in Great Seljuk Empire? The hypothesis acknowledges that the function of the Divan-e Mazalem in the aforementioned period was more formal in nature, and pursued a particular goal.