نویسنده: عثمانپور، هورام *؛ صامتی، مجید ؛ قاسمی، محمد رضا ؛
چکیده: عدم استفاده از ظرفیت‌های مالیاتی و نبود عدالت در دریافت مالیات میان استانهای ایران از جمله مسائل و دغدغه‌های ذهنی مسئولان است. از این رو به منظور برنامهریزی هر چه بهتر جهت افزایش درآمدهای مالیاتی، شناخت ظرفیت مالیاتی استانها ضرورتی اجتنابناپذیر است. تاکنون روشهای گوناگون اقتصادسنجی، الگوهای داده- ستانده، الگوی تابع مرزی و سری زمانی فازی برای برآورد ظرفیت مالیاتی بکار گرفته شده است. عمده مشکل این روشها آن است که بر اساس دادههای عملکرد گذشته، برآورد را انجام میدهند. در این پژوهش بکارگیری روش کنترل منطق فازی (FLC) -برای نخستین بار- جهت تعیین ظرفیت مالیاتی استانهای کشور ایران در سال ۱۳۹۰ گامی کارساز در رفع این ایراد بوده است. نتایج پژوهش نشان داده بجز استان تهران در سایر استانهای کشور ظرفیت بالقوه مالیاتی وجود دارد. در بیشتر استانها کوشش مالیاتی علاوه بر اینکه در سطح پایینی است، پراکندگی زیادی دارد که نشان میدهد مالیات‌ستانی در استانها بر اساس عدالت نبوده است. همچنین توان مالیاتدهی کشور تا 717/2 برابر می‌تواند افزایش پیدا کند.
منبع: پژوهش های اقتصادی ایران پاییز 1394 – شماره 64 رتبه: علمی-پژوهشی/ISC (26 صفحه – از 151 تا 176 )
Equitable Tax Effort for the Provinces of Iran: Fuzzy Logic Approach
Author: Horam, Osmanpoor*; Majid, Sameti; Mohammad Reza, Ghasemy;
Abstract: Tax capacities and the lack of justice in taxing Iranian provinces are among the authorities’ concerns. Therefore, identifying the tax capacity of provinces is an inevitable necessity. Various methods of econometrics, Input-Output models, the frontier-function model, and fuzzy time series have been used to estimate tax capacity. The main problem with these methods is that they implement the estimation based on the past data. In this study, the application of fuzzy logic control (FLC) method to determine the tax capacity of the Iranian provinces in the year 2011 is one step in solving this problem. The results of the study showed that except for Tehran, there is a potential tax capacity in other provinces of the country. In most of the provinces, tax effort is not only at low level but it also has a high dispersion, which shows that taxation from the provinces has not been based on justice. Also, ability of tax payment of the country can increase.