مقطع: دکتری تخصصی (PhD)            سال: 1402

رشته: جغرافیا – جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری

پدیدآور: علیرضا جباری گیلانده استاد راهنما: رسول صمدزاده استاد مشاور: یوسف وثیق

دانشگاه آزاد اسلامی ‌واحد اردبیل، دانشکده علوم انسانی

عنوان تب

مهم‌ترین معیار برای تحلیل وضعیت عدالت فضایی در شهر، بررسی چگونگی توزیع خدمات شهری است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر تحلیل فضایی پراکنش خدمات شهری شهر اردبیل و وضعیت دسترسی شهروندان محلات 51گانه شهر اردبیل به خدمات 11گانه شهری با تاکید بر نظریه عدالت فضایی می‌باشد. تحقیق حاضر به روش توصیفی-تحلیلی و با هدف کاربردی است که از ابزار پرسشنامه جهت جمع‌آوری نظرات شهروندان و کارشناسان استفاده شده است. در این خصوص به روش تصادفی طبقه‌بندی‌شده، تعداد 385 پرسشنامه از شهروندان محلات شهری و تعداد 50 پرسشنامه از کارشناسان به روش انتخابی و گلوله برفی تکمیل و جمع‌آوری گردیده است. جهت تحزیه و تحلیل داده‌های اسنادی/کتابخانه‌ای (عینی) و بدست آمده از شهروندان (ذهنی) از مدلVIKOR ، جهت تعیین وزن 11 شاخص اصلی تحقیق از روش آنتروپی، جهت سطح‌بندی محلات شهری از دید شهروندان، از روش تحلیل خوشه‌ای، جهت مقایسه داده‌های عینی و ذهنی نیز از آزمون ویلکاکسون در قالب نرم‌افزار SPSS و جهت بررسی الگوهای فضایی خدمات شهری از مدل میانگین نزدیک‌ترین همسایگی و نمایش نتایج روی نقشه از نرم-افزار ArcGIS و جهت شناسایی عوامل موثر بر نحوه توزیع خدمات شهری از آزمون t تک‌نمونه‌ای استفاده شده است. یافته‌های تحقیق نشان داده است که از بین 11 شاخص کلی تحقیق، شاخص‌ تاسیسات و تجهیزات شهری نسبت به سایر شاخص‌ها از اهمیت بیشتری برخوردار است. همچنین یافته‌های تحقیق در خصوص پراکنش فضایی خدمات شهری اردبیل بیانگر این امر است که محلات مرکزی شهر از نظر دسترسی به خدمات شهری از برخورداری بالایی برخورداند. همچنین نتایج تحلیل خوشه‌ای نشان داد که محلات شهری اردبیل در 5 دسته قابل طبقه‌بندی هستند که در طبقه اول محلات شهری واقع در مرکز شهر با دسترسی خیلی‌خوب و در طبقه پنجم محلات شهری پیرامونی با دسترسی خیلی‌ضعیف قرار گرفته‌اند. مقایسه نتایج داده‌های عینی (پراکنش خدمات در سطح محلات) و داده‌های ذهنی (پرسشنامه شهروندان) نشان داد که بین آنها اختلاف آماری معناداری وجود دارد. نتیجه اینکه خدمات شهری شهر اردبیل بر اساس عدالت فضایی توزیع نشده است و الگوی غالب توزیع، خوشه‌ای است، هرچه از بخش مرکزی شهر به سمت حاشیه‌ها حرکت می‌کنیم، به محرومیت و نابرخورداری محلات شهری افزوده می‌شود.

خدمات شهری / urban services , عدالت فضایی / spatial justice , محلات شهری / Urban neighborhoods , شهر اردبیل / Ardabil city

چکیده 1 فصل اول : کلیات تحقق: 2 1-1- بیان مسأله 3 2-1- اهمیت و ضرورت پژوهش 5 3-1- سوالات تحقیق 6 4-1- فرضیات تحقیق 6 5-1- اهداف تحقیق 7 6-1- پیشینه تحقیق 7 1-6-1- منابع خارجی 7 2-6-1- منابع داخلی 11 3-6-1- جمع بندی پیشینه تحقیق 14 7-1- روش تحقیق 15 1-7-1- روش و ابزار گردآوری اطلاعات 15 2-7-1- روش تجزیه و تحلیل داده ها 15 8-1- متغیرهای تحقیق 15 9-1- جامعه آماری و روش نمونه گیری 16 10-1- فرآیند تحقیق 16 11-1- محدودیت‌های تحقیق 19 فصل دوم: مبانی نظری و ادبیات تحقیق 20 مقدمه 21 1-2-تعریف و مفاهیم مرتبط 21 1-1-2-مفهوم فضا 21 2-1-2-مفهوم عدالت 22 3-1-2-عدالت فضایی 23 4-1-2-خدمات شهری 25 5-1-2-تعاریف و تقسیمات عمومی خدمات 26 2-2- عدالت اجتماعی در جغرافیا 26 1-2-2- تاریخ ورود مباحث عدالت اجتماعی در جغرافیا 26 2-2-2- عدالت اجتماعی و رفاه عمومی 28 3-2-2- ضرورت نگرش به عدالت اجتماعی در توزیع خدمات عمومی 29 4-2-2- فقر و عدالت اجتماعی در توزیع خدمات عمومی 29 1-4-2-2- علل فقر 31 2-4-2-2- پیامدهای فقر 33 5-2-2- توسعه پایدار و عدالت اجتماعی 36 3-2- نظریه‌ها و مکتب‌های مرتبط با خدمات شهری 37 1-3-2-دیدگاه عدالت فضایی و عدالت جغرافیایی 37 2-3-2-دیدگاه سیستمی خدمات شهری 38 3-3-2-دیدگاه برنامه ریزان مکانی 40 4-3-2-دیدگاه کارکردگرایی در شهر 40 5-3-2-دیدگاه ساختارگرایی 42 6-3-2-کاربرد دیدگاه جغرافیای اکولوژیک و شهر در خدمات شهری 43 7-3-2- نظریه توسعه پایدار شهری 44 8-3-2-نظریه سلامت روان 45 9-3-2-دیدگاه مکتب‌های فضایی 45 10-3-2- اقتصادی سیاسی و عدالت اجتماعی در توزیع خدمات عمومی شهری 47 4-2- دسترسی به امکانات شهری و عدالت اجتماعی در توزیع خدمات عمومی 48 5-2- عوامل موثر در توزیع فضایی خدمات شهری 51 6-2- بررسی طرح‌های جامع شهری با دیدگاه عدالت اجتماعی در توزیع خدمات عمومی 52 7-2- جمع‌بندی 53 فصل سوم: محدوده مورد مطالعه و روش تحقیق 55 مقدمه 56 1-3- حدوده مورد مطالعه 56 1-1-3- موقعیت جغرافیایی شهر اردبیل 56 2-1-3- ویژگی‌های طبیعی شهر اردبیل 57 3-1-3- ویژگی‌های انسانی 59 1-3-1-3- جغرافیای تاریخی شهر اردبیل 59 2-3-1-3- روند تحولات جمعیتی شهر اردبیل 61 4-1-3- ویژگی‌های کالبدی 62 1-4-1-3- روند تحولات فیزیکی شهر اردبیل 62 2-4-1-3- کاربری اراضی شهر اردبیل 65 3-4-1-3- ساختار فضایی شهر اردبیل 66 4-4-1-3- رینگ‌های شهری اردبیل 67 5-4-1-3- مناطق و محلات شهر اردبیل 68 6-4-1-3- ویژگی‌های عمده رفت و آمد شهری 69 5-1-3- روند تحولات اقتصادی شهر اردبیل 71 2-3- روش تحقیق 72 1-2-3- روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات 72 2-2-3- جامعه آماری، تعداد نمونه و روش نمونه‌گیری 72 3-2-3- ابزار تحقیق، روایی و پایایی آن 74 4-2-3- مدل‌ها و نرم‌افزارهای تحقیق 75 5-2-3- قلمروهای پژوهش 75 6-2-3- متغیرها/شاخص‌های پژوهش: 75 7-2-3- مدل ویکور 76 فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها 80 مقدمه 81 1-4- تعیین درجه اهمیت شاخص‌ها 81 2-4- بررسی وضعیت پراکنش فضایی خدمات شهری در محلات 51گانه شهر اردبیل 82 1-2-4- بررسی الگوی فضایی پراکنش خدمات شهری 92 2-2-4- بررسی وضعیت دسترسی به خدمات شهری 104 3-2-4- استانداردسازی-فاز‌ی‌سازی شاخص‌های خدمات شهری 114 4-2-4- بررسی وضعیت شاخص‌های سودمندی و تاسف مدل ویکور 115 5-2-4- بررسی وضعیت شاخص نهایی مدل ویکور و پهنه‌بندی نواحی شهر 117 3-4- بررسی وضعیت دسترسی به خدمات شهری در محلات 51گانه شهر اردبیل از نظر شهروندان 118 4-4- مقایسه وضعیت محلات شهری در خصوص دسترسی به خدمات شهر از نظر داد‌ه‌های عینی و ذهنی 127 5-4- شناسایی عوامل موثر بر نحوه توزیع خدمات شهری اردبیل 130 فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات 132 مقدمه 133 1-5- نتایج فرضیات تحقیق 133 2-5- نتیجه‌گیری 134 3-5- پیشنهادات 136 منابع فارسی: 138 منابع انگلیسی: 144 پیوست‌ها 148 Abstract 149 فهرست جداول جدول 1-3- تحولات جمعیتی شهر اردبیل طی سرشماری‌های مختلف 62 جدول 2 2- اطلاعات محلات 51گانه شهر اردبیل Error! Bookmark not defined. جدول 3-3- جامعه آماری و تعداد نمونه منتخب از بین محلات شهری 73 جدول 4-3- متغیرهای تحقیق 76 جدول 1-4- وزن ابعاد و شاخص‌های تحقیق با استفاده از روش آنتروپی 81 جدول 2-4- میانگین بدست آمده شاخص‌ها (ماتریس تصمیم‌گیری/ داده‌های خام) در محلات شهری 119 جدول 3-4- ماتریس نرمال شده 120 جدول 4-4- ماتریس نرمال شده وزنی 121 جدول 5-4- بالاترین و پایینترین ارزش شاخص‌ها 122 جدول 6-4- ضرب اوزان شاخص‌ها در ماتریس تصمیم‌گیری و محاسبه Rj و Sj 122 جدول 7-4- محاسبه مقدار Qو رتبه‌بندی نهایی 123 جدول 8-4- سنجش وضعیت دسترسی به خدمات شهری در محلات شهری اردبیل 128 جدول 9-4- وضعیت دسترسی به خدمات شهری در محلات شهری اردبیل از نظر پراکنش خدمات 129 جدول 10-4- میانگین و معناداری عوامل موثر در نحوه توزیع خدمات شهری 130 فهرست نمودارها نمودار 1-1: مدل سازی فرایند تحقیق 18 نمودار 2-1: مدل مفهومی تحقیق …………………………………………………………………………………………………54 فهرست اشکال شکل 1-4- الگوی توزیع فضایی مراکز آموزشی در شهر اردبیل 93 شکل 2-4- الگوی توزیع فضایی مراکز تجاری-خدماتی در شهر اردبیل 94 شکل 3-4- الگوی توزیع فضایی مراکز اداری در شهر اردبیل 95 شکل 4-4- الگوی توزیع فضایی مراکز پارک و فضای سبز در شهر اردبیل 96 شکل 5-4- الگوی توزیع فضایی مراکز تجهیزات و تاسیسات شهری در شهر اردبیل 97 شکل 6-4- الگوی توزیع فضایی مراکز حمل و نقل و انباری در شهر اردبیل 98 شکل 7-4- الگوی توزیع فضایی مراکز درمانی در شهر اردبیل 99 شکل 8-4- الگوی توزیع فضایی مراکز فرهنگی-هنری در شهر اردبیل 100 شکل 9-4- الگوی توزیع فضایی مراکز گردشگری در شهر اردبیل 101 شکل 10-4- الگوی توزیع فضایی مراکز مذهبی در شهر اردبیل 102 شکل 11-4- الگوی توزیع فضایی مراکز ورزشی در شهر اردبیل 103 شکل 12-4- خوشه‌بندی محلات شهری اردبیل با روش سلسله مراتبی تراکمی و روش پیوند متوسط 127 فهرست نقشه‌ها نقشه 1-3: موقعیت شهر اردبیل در ایران 57 نقشه 2 3: کاربری اراضی شهر اردبیل 66 نقشه 3 3: رینگ‌های شهری شهر اردبیل 68 نقشه 4 3- منطقه‌بندی و محلات شهر اردبیل 69 نقشه 5-3: سلسله‌ مراتب شبکه معابر شهر اردبیل 71 نقشه 1-4- پراکنش مراکز آموزشی در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 82 نقشه 2-4- پراکنش مراکز تجاری-خدماتی در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 83 نقشه 3-4- پراکنش مراکز تجهیزات و تاسیسات در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 84 نقشه 4-4- پراکنش مراکز اداری در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 85 نقشه 5-4- پراکنش مراکز پارک و فضای سبز در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 86 نقشه 6-4- پراکنش مراکز حمل و نقل و انباری در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 87 نقشه 7-4- پراکنش مراکز فرهنگی-هنری در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 88 نقشه 8-4- پراکنش مراکز گردشگری در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 89 نقشه 9-4- پراکنش مراکز درمانی در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 90 نقشه 10-4- پراکنش مراکز ورزشی در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 91 نقشه 11-4- پراکنش مراکز مذهبی در سطح شهر اردبیل و محلات شهری آن 92 نقشه 12-4- فاصله از مراکز آموزشی با استفاده از دستور Euclidean distance 104 نقشه 13-4- فاصله از مراکز اداری با استفاده از دستور Euclidean distance 105 نقشه 14-4- فاصله از مراکز پارک و فضای سبز با استفاده از دستور Euclidean distance 106 نقشه 15-4- فاصله از مراکز تجهیزات و تاسیسات شهری با استفاده از Euclidean distance 107 نقشه 16-4- فاصله از مراکز تجاری- خدماتی با استفاده از دستور Euclidean distance 108 نقشه 17-4- فاصله از مراکز حمل و نقل و انباری با استفاده از دستور Euclidean distance 109 نقشه 18-4- فاصله از مراکز درمانی با استفاده از دستور Euclidean distance 110 نقشه 19-4- فاصله از مراکز فرهنگی-هنری با استفاده از دستور Euclidean distance 111 نقشه 20-4- فاصله از مراکز گردشگری با استفاده از دستور Euclidean distance 112 نقشه 21-4- فاصله از مراکز مذهبی با استفاده از دستور Euclidean distance 113 نقشه 22-4- فاصله از مراکز ورزشی با استفاده از دستور Euclidean distance 114 نقشه 23-4- استانداردسازی شده شاخص‌های تحقیق با استفاده از روش فازی 115 نقشه 42-4- میزان سودمندی دسترسی به خدمات شهری (آموزشی) در سطح و محلات شهری اردبیل 116 نقشه 25-4- میزان تاسف دسترسی به خدمات شهری (آموزشی) در سطح و محلات شهری اردبیل 117 نقشه 26-4- نهایی وضعیت دسترسی و توزیع خدمات شهری شهر اردبیل و محلات آن؛ داده‌های عینی 118 نقشه 27-4- سطح‌بندی دسترسی به خدمات شهری از نظر شهروندان؛ داد‌ه‌های ذهنی 127

ابراهیم‌زاده، عیسی؛ قادرمزی، جمیل و کاشفی‌دوست، دیمن (1397). تحلیل توزیع خدمات شهری در محلات مسکونی با رویکرد عدالت اجتماعی، مطالعه موردی: شهر دهگلان-کردستان، پژوهش‌های بوم-شناسی شهری، سال 9، شماره 18، صص 13-26. – احد نژاد روشتی، محسن و همکاران، (1391)، تحلیل الگوی پراکنش فضایی مراکز آموزشی و ساماندهی مناسب کالبدی آن با استفاده از GIS (مطالعه موردی: منطقه 8 تبریز)، مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال سوم، شماره8، صص 18-1 – احمد توزه، واحد (1392)، بررسی و تحیلی عدالت فضایی در شهر سقز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران. – احمدی، محمد و شمسی پور، علی اکبر (1399)، تحلیل توزیع خدمات عمومی با رویکرد عدالت فضایی (مطالعه موردی: شهر بجنورد)، پژوهش های جغرافیای برنامه ریزی شهری، دوره 8، شماره 1، صص 98-73. – اخوان کاظمی، بهرام (1379)، عدالت اجتماعی در اندیشه سیاسی غرب، ماهنامه اطلاعات سیاسی – اقتصادی، دوره 15، شماره 154، صص 76-68. – ازکیا، مصطفی (1380)، جامعه‌شناسی توسعه، انتشارات موسسه نشر کلمه. – افروغ، عماد (1377)، فضا و نابرابری اجتماعی، تهران، دانشگاه تربیت مدرس. – افلاطون (1398)، جمهور، ترجمه فواد روحانی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران. – الیویه، دولفوس (1370)، تحلیل جغرافیایی، ترجمه سیروس سهامی، نشر نیکا، مشهد. – امان پور، سعید؛ رزمگیر، فاطمه؛ دامن باغ، صفیه و حسینی سیاه گلی، مهناز (1393)، تحلیل تطبیقی توزیع خدمات شهری در شهر اهواز با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی FAHP، فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری چشم‌انداز زاگرس، سال ششم، شماره 20، صص 137 – 159 – ایمانی، مصطفی (1378)، تأمین اجتماعی و امنیت ملی، فصلنامه تأمین اجتماعی، سال اول، شماره 2. – آسایش، حسین (1385)، اصول و روشهای برنامه‌ریزی روستایی، انتشارات دانشگاه پیام نور. – آشوری، داریوش (1389)، دانشنامه سیاسی، انتشارات مروارید، چاپ 18، تهران. – بارو، سی. جی (1376)، توسعه پایدار: مفهوم، ارزش و عمل، ترجمه سیدعلی بدری، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 44. – باری، نورمن (1380)، رفاه اجتماعی، ترجمه سیداکبر میرحسنی و سیدمرتضی نوربخش، انتشارات سمت. – بحرینی، سیدحسن (1376)، شهرسازی و توسعه پایدار، رهیافت، شماره 17. – برگمن، جان (1381)، تجدید حیات فقر و مبارزه با محرومیت (مبارزه‌ای برای تأمین اجتماعی در اروپا)، ترجمه علیرضا عیاری، کار و جامعه، شماره 26. – بهروان، حسین (1385) آمایش فرهنگی و عدالت شهری در مناطق دوازده گانه شهرداری مشهد، کنفرانس مدیریت و برنامه ریزی شهری، مجموعه مقالات، جلد اول، مشهد – بهروزی، شکراله (1379)، تحولات مکانی فضایی جمعیت روستایی در دو دهه 1375-1355 (بخش مرکزی شهرستان سپیدان)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه شهید بهشتی تهران. – بهفروز، فاطمه (1378)، فلسفه روش‌شناسی تحقیق علمی در جغرافیا، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. – بیشون، روتالدجان؛ دوروسنی، ژوئل (1370)، روش تفکر سیستمی، ترجمه امیر حسین بگلو، انتشارات پیشبرد. – پوراحمد، احمد (1386)، قلمرو فلسفه جغرافیا، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. – تأمین، ملوین (1379)، جامعه‌شناسی قشربندی و نابرابری‌های اجتماعی، ترجمه عبدالحسین نیک گهر، نشر توتیا. – توسلی، غلام‌عباس (1371)، نظریه‌های جامعه شناسی، انتشارات سمت، چاپ دوم، تهران. – حاتمی نژاد، حسین و راستی، عمران (1387) عدالت اجتماعی و عدالت فضایی، بررسی و مقایسه نظریات جان رالز و دیوید هاروی، اطلاعات سیاسی – اقتصادی، شماره 270-269 – حاتمی نژاد، حسین؛ منوچهری میاندوآب، ایوب؛ بهارلو، ایمان؛ ابراهیم پور، احد و حاتمی نژاد، حجت (1391)، شهر و عدالت اجتماعی: تحلیلی بر نابرابری‌های محله‌ای (مطالعه موردی: محله‌های قدیمی شهر میاندوآب)، فصلنامه پژوهش جغرافیای انسانی، شماره 80، صص 41 – 63. – حافظ نیا، محمدرضا و جلالی فراهانی، غلامرضا (1389) عدالت فضایی و آمایش سرزمینی توسعه، مجله راهبردبومی، شماره 104، صص 60-33 – حافظ‌نیا، محمدرضا؛ احمدی، سیروی؛ هورکاد، برنارد (1391)، تبیین ویژگی‌های ساختاری و عملکردی فضاهای جغرافیایی حائل، فصلنامه ژئوپلیتیک، دوره 8، شماره 28، صص 40-1. – حبیبی، سیدمحسن (1382)، از شار تا شهر، انتشارات دانشگاه تهران. – حسین زاده دلیر، کریم؛ هوشیار، حسن (1385)؛ دیدگاه‌ها، عوامل و عناصر موثر در توسعه فیزیکی شهرهای ایران؛ مجله‌ی جغرافیا و توسعه‌ی ناحیه‌ای، شماره 6 – حسینی، علی؛ میره‌ای، محمد؛ عبدلی، مریم و حسینی، مریم (1399). تحلیلی بر نابرابری‌های فضایی نواحی استان اردبیل با تأکید بر عدالت فضایی، پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، سال 11، شماره 22، صص 93-106. – حیدریان، مسعود (1389)، تحلیلی بر نابرابری در توزیع خدمات فرهنگی با رویکرد عدالت اجتماعی با استفاده از GIS (نمونه موردی: شهر زنجان)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه زنجان، دانشکده علوم اجتماعی. – خاکپور، براتعلی و باوان پوری، علیرضا (1388) بررسی و تحلیل نابرابری در سطوح توسعه یافتگی مناطق شهر مشهد، مجله دانش و وسعه، سال 15، شماره 27، صص 202-182 – خانی، فضیله (1371)، نگرش فضایی در برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی و اجتماعی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 4. – داداش پور، هاشم و رستمی، فرامرز (1390) سنجش عدالت فضایی یکپارچه خدمات عمومی شهر براساس توزیع جمعیت، قابلیت دسترسی و کارایی در شهر یاسوج، مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای، سال سوم، شماره دهم، صص 22-1 – داداش‌پور، هاشم؛ رستمی، فرامرز؛ علیزاده، بهرام (1393)، بررسی و تحلیل توزیع عادلانه خدمات شهری و الگوی پراکنش فضایی آنها در شهر همدان، فصلنامه مطالعات شهری، دوره 3، شماره 12. صص 18-5. – دریو، ماکس (1371)، جغرافیای انسانی، ترجمه سیروس سهامی، جلد یک، انتشارات رایزن، تهران. – دفتر برنامه ریزی عمرانی وزارت کشور، مرکز مطالعات برنامه ریزی شهری : معیارها و ضوابط ساماندهی صنایع و خدمات شهری، جلد اول، مهندسان مشاور فرنهاد، 1381. – رضویان، محمدتقی (1381)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات منشی، تهران. – روبیا، جی. بی (1379)، دو چهره فقر، ترجمه فخر طاولی، ترجمان اقتصادی، شماره 9. – روستایی، شهریور و علیزاده یوالاری، شیوا (1399) سنجش عدالت فضایی خدمات عمومی در بین شهرستان های استان آذربایجان غربی، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، شماره 71، صص 171-151 – زیاری، کرامت اله (1381)، برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات دانشگاه یزد. – سرور، رحیم (1384)، راهبردهای اصلاح روند تهیه و اجرای طرح‌های توسعه و عمران (جامع) ناحیه-ای، فصلنامه جغرافیای سرزمین، سال دوم، شماره 5. – شریفی، عبدالنبی (1385)، عدالت اجتماعی و شهر، تحلیلی بر نابرابری منطقه‌ای (مورد مطالعه: شهر اهواز)، پایان نامه دوره دکتری جغرافیا گرایش برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران. – شکویی، حسین (1379)، دیدگاه‌های نو در جغرافیای شهری، چاپ چهارم، تهران، انتشارات سمت. – شکویی، حسین (1382)، اندیشه‌های نو در فلسفه‌ی جغرافیا، انتشارات موسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی، چاپ دوم، تهران. – شیخی، محمدتقی (1389)، جامعه شناسی شهری، انتشارات رهنما. – صالحی امیری، سیدرضا؛ زهره، رضایی (1387)، بررسی مفهوم عدالت اجتماعی، پژوهشنامه عدالت اجتماعی، دوره 1، شماره 26، صص 37-11. – ضرابی، اصغر؛ اذانی، مهری (1380)، معنی و مفهوم توسعه پایدار در جهان صنعتی و در حال توسعه، رشد آموزش جغرافیا، شماره 59. – ضیاءتوانا، محمدحسن (1377)، مراحل تکامل جغرافیا و دیدگاه‌های جغرافیای اجتماعی در نظام قانون-مند آن، فصلنامه مسکن و انقلاب، شماره 111. – طلامینایی، اصغر (1353)، تحلیلی از ویژگی‌های منطقه‌ای در ایران براساس مطالعات منطقه (نمونه: اصفهان)، انتشارات دانشگاه تهران. – طهماسبی‌مقدم، حسین؛ زنگنه، مهدی؛ حیدری، محمدتقی و ایمانی، محمدتقی (1400)، تبیین الگوی توزیع فضایی پارک‌های درون‌شهری با رویکرد عدالت فضایی، منطقه موردمطالعه: شهر سبزوار، فصلنامه پژوهش‌های بوم‌شناسی شهری، سال 12، شماره 25، صص 31-48. – عابدین درکوش، سعید (1364)، درآمدی به اقتصاد شهری، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی. – عزت پناه، بختیار و کحگلو، افسانه (1393)، بررسی الگوهای توزیع و پراکنش فضایی پارک‌های درون شهری (مطالعه موردی: مناطق شهرداری ارومیه)، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای، سال چهارم، شماره 14، صص 121 – 132. – علیخانی، علی اکبر (1388)، نسبت حق، عدالت و رضایت عمومی در اندیشه امام علی (ع)، پژوهشنامه علوم سیاسی، دوره 5، شماره 15. – علیزاده، لیدا و شایان، حمید (1398) تحلیلی بر رابطه ی پراکنش توزیع خدمات اساسی و شاخص های جمعیتی با تاکید بر نظریه عدالت فضایی (مورد: شهرستان های استان خراسان رضوی)، برنامه ریزی منطقه ای، شماره 36، صص 30-17 – علیزاده، محمد (1378)، اشتغال، بازار کار و تأمین اجتماعی، فصلنامه تأمین اجتماعی، سال اول، شماره 2. – قاضی حسامی، محمدرضا؛ قاضی حسامی، غلامرضا (1381)، مهندسی و برنامه‌ریزی ترافیک، انتشارات خردمند. – قربان‌نیا، ناصر (1378)، نگاهی به فقرا از منظر جرم‌شناسی، نامه مفید، شماره 17. – کاتوزیان، ناصر (1377)، فلسفه حقوق: تعریف منابع حقوق، انتشارات شرکت سهامی انتشار، تهران. – کامروا، سید محمدعلی (1377)، ارزش مکانی زمین و سیاست های توسعه شهری، مجله آبادی، سال نهم، شماره 33. – کشتکار، مریم (1376)، بحث عدالت در بهداشت و درمان از دیدگاههای مختلف، تازه‌های اقتصاد، شماره 72. – کمالی، علی (1379)، مقدمه‌ای بر جامعه‌شناسی نابرابری‌های اجتماعی، انتشارات سمت، چاپ اول، تهران. – گرب، ادوارد (1373)، نابرابری اجتماعی: دیدگاههای نظریه‌پردازان کلاسیک و معاصر، ترجمه محمدسیاهپوش و احمدرضا غزوی‌زاده، نشر معاصر. – گیلبرت، آلن؛ گاگلر، ژوزف (1375)، شهرها، فقر و توسعه شهرنشینی در جهان سوم، ترجمه پرویز کریمی ناصری، اداره کل روابط عمومی و بین المللی شهرداری تهران. – گیلپین، رابرت (1378)، ماهیت اقتصاد سیاسی، ترجمه و تلخیص مهدی تقوی، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 143-142. – لاکویان، آپرودیسیوا (1364)، خانه‌سازی در جهان سوم (تأمین مسکن حداقل)، ترجمه مینو رفیعی، انتشارات سازمان برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی و اجتماعی. – لشکری، محمد (1377)، شاخص‌های رفاه اجتماعیف ماهنامه اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 132-131. – مجتهدزاده، غلامحسین (1379)، برنامه‌ریزی شهری در ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور. – مرتضوی، اسدالله (1376)، تعدیل ساختاری فاز نوین لیبرالیسم، تازه‌های اقتصاد، شماره 69، آبان‌ماه 1376. – مرصوصی، نفیسه (1383)، تحلیل فضایی عدالت اجتماعی در شهر تهران، ماهنامه پژوهشی – آموزشی شهرداری‌ها، دوره 6، شماره 65. – مشکینی، ابوالفضل؛ لطفی، صدیقه و احمدی کردآسیابی، فرزانه (1393) تحلیل عملکرد مدیریت شهری در عدم تعادل فضایی میان نواحی شهری (مطالعه موردی: شهر قائمشهر) مجله برنامه ریزی و آمایش فضا، دوره هجدهم، شماره 2، صص 174-153 – مشهودی، سهراب (1377)، استانداردگرایی در برنامه‌ریزی شهری، مجله آبادی، سال نهم، شماره 33. – مومنی، مصطفی (1377)، پایگاه علم جغرافیا در ایران، فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران، تهران. – مهندسان مشاور فرنهاد (1381) معیارها و ضوابط ساماندهی صنایع و خدمات شهری، جلد اول، مبانی و مفاهیم، انتشارات سازمان شهرداری های کشور، تهران – نصر، حسن (1377)، زمین شهری و ارزش افزوده ناشی از طرح‌های عمرانی، مجله آبادی، سال نهم، شماره 33. – نصیری، حسین (1377)، توسعه پایدار چشم‌انداز جهان سوم، اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره 128-127. – وارثی، حمیدرضا؛ قائد رحمتی، صفر و باستانی فر، ایمان (1386)، بررسی اثرات توزیع خدمات شهری در عدم تعادل فضایی جمعیت مطالعه موردی: مناطق شهری اصفهان، مجله جغرافیا و توسعه، سال پنجم، شماره 9، صص 91 – 106 – وارثی، حمیدرضا؛ قائدرحمتی، ایمان؛ باستانی‌فر، صفر (1387)، بررسی توزیع خدمات شهری در عدم تعادل فضایی جمعیت، مطالعه موردی مناطق شهر اصفهان، فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره 5، شماره 9. – ولد؛ جولیوس؛ کولب، ویلیام (1376)، فرهنگ علوم اجتماعی، مترجم: مصطفی ازکیا، انتشارات مازیار، تهران. – هاتان، نی (1378)، تبیین چارچوبی از حق انسانی برای توسعه پایدار و عادلانه، ترجمه محمدحسین زارعی، مدیریت دولتی، شماره 44. – هاروی، دیوید (1379) عدالت اجتماعی و شهر، ترجمه فرخ حسامیان، محمدرضا حائری، بهروز منادی زاده)، چاپ اول، نشر اختران، تهران. – یوسفی، محمدرضا (1377)، مقایسه مفاهیم فقر و مسکن با دو مفهوم فقر نسبی و مطلق، نامه مفید، شماره 16.

Blower, S. (1994). Axdrew, planning for sustainable Environment. A report by the town and country planning A ssociation, London, Earthscan. – Brehany, M. (1994). planning the sustainable city Region londen:Eathscan pub. – Cho, C. M. (2003), Study on effects of resident-perceived neighborhood boundaries on public services: Accessibility &, its relation to utilization: Using Geographic Information System focusing on the case of public parks in Austin, Texas, Texas A&,M University. – Cortinovis. C. &, Geneletti. D. (2019) A framework to explore the effects of urban planning decisions on regulating ecosystem services in cities, Ecosystem Services, Volume 38, 100946. https://doi.org/10.1016/j.ecoser.2019.100946 – Harvey, D. (1996). Gustic Natur and Geography of difference, Black well publishers, Oxford, AUK. – Herbert, G. (1999). New pireelion for sushinabel urban living. London, limited 1992, pp177- 181. – Herrmann, S. &, Osinski, E. (1999). planning sustainable land use in rural areas at different spatial levels using GIS and modeling tools. – Kaphle, I. (2006), Evaluating people’s accessibility to public parks using Geographic Information Systems: A case study in Ames, Iowa, Iowa State University. – Kaur, N., Kaur, M., Padhi, S. S. &, Singh, K. K. (2022). Geospatial analysis of the distribution of urban green spaces: a study of four Indian cities. Cities &, Health, Vol. 6, No. 3, pp:443-459. – Kronenberg. J. Haase. A, Laszkiewicz. E, Antal. A, Baravikova. A, Biernacka. M, Dushkova. D, Filcak. R, Haase. D, Lgnatieva. M, Khmara. Y, Razvan nita. M, Andreea onose. D (2020) Environmental justice in the context of urban green space availability, accessibility, and attractiveness in postsocialist cities, Journal of Cities, Volume 106, https://doi.org/10.1016/j.cities.2020.102862 – Lesson, K, (2011), Social or Spatial justice, Marcuse and Soja. On the right to City Journal of Cities. Vol. 4, No. 15, pp:2-15. – Lotfi, S. &, Koohsari, M. j. (2009), Measuring objective accessibility to neighborhood facilities in the city. Cities, Vol. 26, pp: 133-140. – Martinez, J, (2009), The use of GIS and indicators to monitor intraurban inequalities. A case study in Rosario, Argentina, Habitat International, Vol. 33, No.1. – Pacione, M. (2001). Urban Geography, A Global Perspective Routledge. Taylor &, Francis Group, Longon, NewYork, First Publishe. – Rigolona, A. &, Gibson, S. (2021), The role of non-governmental organizations in achieving environmental justice for green and blue spaces, Landscape and Urban Planning, Volume 205, 103970, https://doi.org/10.1016/j.landurbplan.2020.103970 – Smith, D. (2003). Geography and Social Justice. Blakwell, Oxford, UK &, Combrige, USA. – Soja, E, (2006) The City and Spatial Justice, Justice Spatial, Spatial Justice,www.jssj.org. (October 2010). – Tsou, K., Yu-Ting, H. &, Yao-Lin C. (2005), An accessibility-based integrated measure of relative spatial equity in urban public facilities, Cities, Vol. 22, No. 6, pp:424-435. – Wisser. G. (2003). Spatialities of Social Justice and Local Government Transition: Notes on and for South African Social Justice Discourse. South African Geographical Journal. VOL. 85, No. 2. – Yi Jian, l. Luo, J. &, Chan, E (2020) Spatial justice in public open space planning: Accessibility and inclusivity, Habitat International, Volume 97, https://doi.org/10.1016/j.habitatint.2020.102122. – Yu, S., Zhu, X. &, He, Q. (2020). An assessment of urban park access using house-level data in urban China: Through the lens of social equity. Environmental Research and Public Health, Vol. 17, No. 7, pp:3-19.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

یک × 1 =