نویسنده: اکرمی، فروزان*؛ محلوجی، کامران ؛ حقی آق قلعه، شهناز ؛ عبدلی، مه سیما ؛
چکیده: زمینه و هدف: مطالعه روند تحولات اجتماعی نظام سلامت در جامعه ایران، از دوران انقلاب اسلامی تاکنون، می‌تواند گامی آغازین در تحلیل واکنش‌های مردم به امر بیماری, درمان، خود بیمارانگاری و فرایند پزشکی‌زدگی محسوب گردد. به همین دلیل در این مطالعه ضمن تشریح هر دوره، ابتدا به وضعیت پزشکی در آن دوره اشاره نموده و در مرحله بعد واکنش بیماران را به پزشکی و گرایش عمومی به سلامت و انتخاب درمانگر و رویکرد درمانی مورد تحلیل قرار می‌دهیم. مواد و روش‌ها: در این پژوهش علوم اجتماعی، از روش کتابخانه‌ای برای مطالعه و تحلیل متون بهره گرفته شد. برای این کار علاوه بر جستجوی دستی اسناد و متون، از جستجوی اینترنتی هدفمند در پایگاه‌های داخلی SID، Irandoc، Noormags و نیز موتور جستجوی Google Scholar استفاده شد. یافته‌ها: با توجه به شرایط حاکم بر نظام بهداشت و درمان کشور می‌توان فرایند مراقبتی سلامت کشور را به چهار دوره مشخص: 1ـ کمبود؛ 2ـ پزشکی مجلل؛ 3ـ توسعه بهداشت عمومی؛ 4ـ دوره تحقق هویت طب سنتی تقسیم‌بندی نمود. این فرایند در کشور ایران یک واقعه جامعه‌شناسی منحصر به فرد تلقی می‌شود. ملاحظات اخلاقی: صداقت و امانتداری در گزارش و استناد به متون رعایت گردید. نتیجه‌گیری: هرچند گرایشات پدرسالارانه نظام سلامت در دولت یازدهم کاهش یافته و مسوولین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سعی نموده‌اند تا چهره پاسخگویی از خود ارائه نمایند، اما به نظر می‌رسد جریان سلامت کشور در مسیری دیگری در حال تحقق است. تحلیل گرایش‌ها و واکنش‌های عموم به این چهار دوره می‌تواند در اصلاح ساختار نظام سلامت و عدالت در سلامت نقش چشم‌گیری داشته باشد.
منبع: تاریخ پزشکی پاییز 1399 – شماره 44 رتبه علمی-پژوهشی (وزارت بهداشت/ISC (11 صفحه – از 87 تا 97 )
Social Developments of Iran’s Health System during Islamic Revolution
Author: Forouzan, Akrami*; Kamran, Mahlooji; Shahnaz, Haghi Aghghaleh; Mahsima, Abdoli
Abstract: Background and Aim: Study of Social developments of health system in Iran society, ever since the Islamic Revolution, could be the first step in analyzing people’s reactions to the disease, treatment, hypochondriasis and process-oriented medicine and medicalization. Therefore, in this study, meanwhile description of each period, firstly, we explore the medical situation and then address patients’ reactions and public tendency to health and selection of the therapist and treatment approach. Materials and Methods: In this social science research, library method was used to study and analyze texts. In addition, targeted search in the internal databases of Noormags, Irandoc, SID, as well as the google. Scholar was done. Findings: According to the conditions of the treatment system and political development of the country, country’s health-care process can be divided into four distinct periods: the lack of medical upscale, Luxuryoriented medicine, public health development and realization of divided identity of traditional medicine Ethical Considerations: Honesty and fidelity were observed in reporting and citing the texts. Conclusion: Although the patriarchal tendencies of the health system in the Eleventh Government have diminished and the officials of the Ministry of Health and Medical Education have tried to Ministry of Health and Medical Education has tried to provide accountability, but it seems, this flow is being realized in the other way. The analysis of the general tendencies and reactions to these four periods can play a significant role in reforming the structure of the health system and health equity