نویسنده: صابری، روشنک* ؛ دانش ناری، زهرا ؛
چکیده: امروزه، بهره‌مندی از مرخصی به عنوان یکی از حقوق معنوی کارکنان نظام اداری و نیز کارگران، در همۀ کشورها مورد پذیرش قرار گرفته‌است. بر این اساس در نظام حقوقی ایران، علاوه بر شناسایی مرخصی‌های عمومی که در قانون مدیریت خدمات کشوری به عنوان قانون عام حاکم بر نظام اداری، تقریر یافته و شامل مرخصی‌های استحقاقی، استعلاجی و بدون حقوق می‌گردد، در برخی قوانین دیگر نیز مرخصی‌های خاصی برای برخی کارکنان با توجه به وضعیت کاری آنان، محل اشتغال و یا جنسیت مورد پیش‌بینی قرار گرفته‌است. مرخصی‌های مورد بحث در این پژوهش، عبارتند از مرخصی مندرج در قانون جذب نیروی انسانی به نقاط محروم و دورافتاده و مناطق جنگی، مرخصی مندرج در قانون ارتقاء بهره‌‌وری کارکنان بالینی نظام سلامت و نیز مرخصی زایمان. در خصوص هر یک از مرخصی‌های مورد نظر، هیئت عمومی دیوان عدالت اداری به عنوان مرجع نظارت قضایی، اقدام به صدور آرای وحدت رویه‌ای نموده است که حدود و ثغور مشمولین قوانین مارالذکر را مشخص می‌نمایند و به ابهامات موجود در این راستا پاسخ می‌دهند. نظر به این که آرای وحدت رویه در حکم قانون بوده و یکی از منابع مهم حقوق اداری به شمار می‌آیند، لذا شناسایی و بررسی آرای وحدت رویۀ مزبور، به شناسایی نظام حقوقی حاکم بر مرخصی‌های مورد بحث، کمک شایانی نموده و گامی به سوی بهبود نظام مرخصی‌ها شمرده می‌شود که در مقالۀ حاضر بدان پرداخته شده است.
منبع: پژوهش های نوین حقوق اداری پاییز 1403 – شماره 20 ، علمی-پژوهشی (وزارت علوم/ISC (28 صفحه – از 347 تا 374 )
Legal framework of special day off on Iranian administrative law, based on judgmental precedent of Iranian administrative court of justice
Author: Roshanak, saberi*; Zahra, Danesh nari;
Abstract: Nowadays, enjoyment of days off -as a sample of spiritual rights of administrate employees and workers- is accepted all over the world. According to this, on Iranian legal system, in addition to recognition of general days off that are provided at ‘management of state services’ act as major act ruling administrative system, and includes paid leave, medical leave and unpaid leave; there are some other kinds of special days off for some employees based on their employment situation, workplace or gender, which are provided on other acts. Kinds of day off discussed in this study includes leave provided on ‘recruitment of human resource on deprived and outlying cities and war zones’ act, leave provided on ‘promotion of efficiency of clinical employees of health system’ act, and also maternity leave. Regarding each of mentioned kinds of leaves, the general board of administrative court of justice -as organ for judicial supervision- had issued unified judicial precedent decisions, which determine their legal limits and clarify ambiguities. Since that on Iranian legal system, unified judicial precedent decisions are considered as parliament’s acts and are one of the most important sources of administrative law; so identification and study of these decisions can mostly help us on cognition of legal framework ruling these kinds of day off; and in progress may lead us to improve this legal framework. In this paper, we will discuss these issues.