نویسنده: پریزادی، طاهر*؛ میرزازاده، حجت؛
چکیده: توزیع نامتعادل امکانات و خدمات اقتصادی، اجتماعی و… بین مناطق، ضرورت توجه به برنامهریزی توسعه فضایی و متعادل نمودن ساختار فضایی کشور را اجتناب ناپذیر نموده است. پژوهش حاضر به منظور تعیین سطح توسعه یافتگی استان های کشور ایران و رتبه بندی آنها براساس میزان توسعه یافتگی، همچنین مقایسه سطوح توسعه کشور از 1345 تا کنون برای کمک به تصمیم در نظام برنامه ریزی و سیاست گذاری ملی انجام گرفته است. این پژوهش بر اساس هدف جزو تحقیقات شناختی و از منظر روش جزو تحقیقات ارزیابی – مقایسه ای است. جامعه آماری طبق آخرین تقسیمات سیاسی 31 استان کشور و شاخص های مورد بررسی 33 شاخص در چهار بعد ( اقتصادی، زیربنایی- کالبدی، اجتماعی- فرهنگی و بهداشتی- درمانی) بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از تکنیک های تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد، بین استان های کشور از نظر توسعه یافتگی، تفاوت ها و نابرابری هایی وجود دارد. به طوری که استان تهران به تنهایی درطول چند دهه بالاترین سطح توسعه یافتگی و استان سیستان و بلوچستان پایین ترین و محروم ترین استانها قرار دارند. همچنین مقایسه استان ها در طول دوره های مختلف نشان از نابرابری توسعه مرکز نسبت به پیرامون دارد. طبق نتایج بدست آمده از تحقیق برای کاهش نابرابری بین استان های کشور ضمن توجه به استعداد ها و توان های هر منطقه و در اولویت قرار دادن استان های محروم و کمتر توسعه یافته در در برنامه ریزی ها ی منطقه ای را می طلبد.
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی پاییز 1397 – شماره 50 (20 صفحه – از 179 تا 198 )
دانلود مقاله
10.29252/jgs.18.50.179
Analysis of Factors Affecting Regional Development in Iran
Author: Parizadi,Taher*; Mirzazadeh, Hujjat;
Abstract: Introduction and Objectives: Unbalanced distribution facilities and services on Economic, Social and between regions, need to the planning and balanced spatial development the spatial structure of the country is inevitable This study aimed to determine the level development of the provinces of Iran and rank them based on the level of development and different levels of development of the country From 1345 to the present to help make the planning system and national policy has been done.
Methods: This study is based on cognitive research and in terms of the goal of the evaluation research method – comparative. The population according to the latest political divisions of 31 provinces and indexes evaluated 33 indicators in four dimensions (Economic, infrastructure-physical, socio-cultural and health), respectively. For data analysis, factor analysis and cluster analysis techniques were used.
Findings: The results show, between the provinces in terms of development, there are differences and inequalities. So that in Tehran alone during the decades the highest level of development and Sistan and Baluchestan province are the lowest and most disadvantaged. Comparison provinces during different periods of development of the center over the periphery of inequality.
Conclusion: According to the results of research to reduce disparities between provinces The placing of the country due to the talent and potential of each region and prioritizing disadvantage and less developed provinces in the planning of regional demands.